Επίσημα μέχρι το καλοκαίρι η έναρξη των εργασιών στην Πλατεία Ελευθερίας

«Σήμερα είναι μία μεγάλη μέρα. Έληξαν επιτέλους οι δικαστικές διαμάχες. Ο προσωρινός ανάδοχος του Ιουνίου 2024 είναι και ο τελικός ανάδοχος του έργου. Σε λιγότερο από δύο μήνες ξεκινά επιτέλους το έργο!» αναφέρει σε ανάρτηση του ο Πρόδρομος Νικηφορίδης, Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Βιώσιμης Κινητικότητας βάζοντας τελεία σε ένα θέμα που καιρό ταλαιπωρεί τη Θεσσαλονίκη σχετικά με την Πλατεία Ελευθερίας.

Υπενθυμίζεται πως η ανάδοχος εταιρία που μειοδότησε και είχε αναλάβει το έργο, όπως η Parallaxi είγε γράψει σε ρεπορτάζ της τον περασμένο Ιούνιο, είναι η «Ένωση Κουκουμάς ΑΤΕ-Τάννου Χρυσούλα του Δημητρίου». Η εν λόγω εταιρία προσέφερε έκπτωση 25,58%, με το τελικό κόστος υλοποίησης του έργου να ανέρχεται στα 5,1 εκατ. ευρώ, από τα 6,8 εκατ. που αρχικά είχαν προϋπολογιστεί.

Στην αρμόδια επιτροπή διαγωνισμών, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν καταθέσει ακόμη προσφορές κατά σειρά οι εταιρίες «Ενωση Εταιριών ΣΤΑΤ ΑΤΕ ΝΑΤΟΥΡΑ ΑΕ» με έκπτωση 21,42%, η «Μ&Κ Τεχνικά Έργα» με 20,58% και η «Κ Ι Βαλοδήμος Ανώνυμη Τεχνική εταιρία με δτ Valcon ATE», με 15.86%.

Υπενθυμίζεται πως στη συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής, είχε επικυρωθεί με ψήφους 6 υπέρ και 2 λευκά (από Σ. Δημητριάδη από την παράταξη Ζέρβα και Μ. Τρεμόπουλο από την παράταξη Πέγκα), το πρακτικό αξιολόγησης των προσφορών που υποβλήθηκαν, ενώ είχε υπάρξει έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο και ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Πρόδρομος Νικηφορίδης, μιλώντας στην Parallaxi, κάνει λόγο για το πρώτο εμβληματικό έργο της διοίκησης Αγγελούδη, το οποίο μπήκε σε προτεραιότητα από την πρώτη στιγμή, με την εύρεση χρηματοδότησης. Σήμερα, εξακρίβωσε, ήταν η τελευταίο διορία κατά την οποία ήταν εφικτή η προσφυγή, σε δεύτερο βαθμό, των εταιρειών που είχαν πάρει μέρος στο σχετικό διαγωνισμό. Οπότε, πλέον δεν τίθεται ζήτημα «μπλοκαρίσματος» από άλλους υποψήφιους αναδόχους. Παράλληλα, εκφράζει την αισιοδοξία του ότι η έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο θα ολοκληρωθεί σύντομα, ίσως και σε λιγότερο από δύο μήνες, λόγω της καλής προετοιμασίας του Δήμου Θεσσαλονίκης ως προς τη διεξαγωγή του διαγωνισμού.

Φυσικά, αυτή η εξέλιξη φέρνει και το οριστικό τέλος του χώρου στάθμευσης που λειτουργεί εδώ και δεκαετίες στην κατ’ όνομα μόνο πλατεία. Οι χρήστες του χώρου στάθμευσης θα μπορούν πλέον να εξυπηρετούνται, μεταξύ άλλων, από τα νέα πάρκινγκ που έχουν κατασκευαστεί στο λιμάνι.

Η ιστορία της Πλατείας Ελευθερίας

H Parallaxi εχει κάνει εκτενή αφιερώματα για το παρελθόν της Πλατείας Ελευθερίας. Ας θυμηθούμε: Μετά την πυρκαγιά του 1917, ο Ερνέστ Εμπράρ, οραματίστηκε στο συγκεκριμένο σημείο την ανέγερση ενός επιβλητικού κτιρίου που θα στέγαζε ταχυδρομείο, τηλεγραφείο και τηλεφωνείο. Μάλιστα, οι εργασίες είχαν ξεκινήσει το 1920, αλλά διακόπηκαν εξαιτίας τεχνικών λόγων.

Στη σημερινή της μορφή η Πλατεία Ελευθερίας διαμορφώθηκε με βασιλικό διάταγμα τον Μάρτιο του 1963 και ο χώρος περιήλθε στο δήμο Θεσσαλονίκης. Παρά το γεγονός ότι είναι χαρακτηρισμένος χώρος πρασίνου, όλα αυτά τα χρόνια λειτούργησε ως υπαίθριο πάρκινγκ. Δεν πρέπει φυσικά να ξεχάσουμε και το γεγονός ότι πρόκειται για έναν τόπο μαρτυρίου που συνδέεται άρρηκτα με τον εβραϊκό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης. Είναι ο χώρος όπου το 1942 οι άνδρες Εβραίοι ηλικίας 18 έως 45 ετών που κατοικούσαν στην πόλη διατάχθηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής να παρουσιαστούν και αφού βασανίστηκαν φριχτά, οδηγήθηκαν αρχικά σε καταναγκαστικά έργα και εν συνεχεία σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στο νότιο άκρο της πλατείας Ελευθερίας βρίσκεται σήμερα το Μνημείο Ολοκαυτώματος προς τιμήν των 50.000 σχεδόν Εβραίων της Θεσσαλονίκης που έπεσαν θύματα της ναζιστικής θηριωδίας.

Το μνημείο αναπαριστά την επτάφωτο λυχνία και φλόγες με ένα πλέγμα ανθρώπινων σωμάτων, σχεδιάστηκε από τους αδερφούς Γκλιντ και είχε αποκαλυφθεί στις παρυφές του κέντρου της πόλης, στη συμβολή των οδών Αλεξάνδρου Παπαναστασίου και Νέας Εγνατίας, το 1997, ενώ μεταφέρθηκε στην πλατεία Ελευθερίας το 2006. Πριν την κατεδάφιση του Θαλάσσιου Τείχους Εκεί που σήμερα βρίσκεται η Πλατεία Ελευθερίας, μια από τις μεγαλύτερες ανοιχτές πλατείες της πόλης, παλιά υπήρχε το Θαλάσσιο τείχος, που περικύκλωνε την πόλη.

Βάσει αρχαιολογικών ευρημάτων υποθέτουμε ότι στην προκυμαία της περιοχής της πλατείας Ελευθερίας και ανατολικότερα, πιθανώς βρισκόταν η Εκκλησιαστική Σκάλα, αλλά και ο βυζαντινός πύργος που ήλεγχε την είσοδο του λιμανιού, το Τοπ Χανέ της οθωμανικής περιόδου, το οποίο αποτέλεσε το φρούριο του Βαρδάρη, επί τουρκοκρατίας. Η πλατεία Ελευθερίας, λοιπόν, δεν ήταν πάντα στεριά.

Μέχρι το 1870 – οπότε άρχισε η κατεδάφιση της θαλάσσιας οχύρωσης της πόλης, στην προσπάθεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας να εκσυγχρονιστεί – η θάλασσα έφτανε μέχρι το μέσον της πλατείας. Τριάντα μέτρα βορειότερα βρισκόταν το βυζαντινό θαλάσσιο τείχος, που ξεκινούσε από τον Λευκό Πύργο, ακολουθούσε τις σημερινές οδούς Κορομηλά και Καλαποθάκη, διέσχιζε την σημερινή πλατεία Ελευθερίας και κατέληγε στον πύργο της Αποβάθρας ή Τοπ Χανέ (στη σημερινή γωνία Κατούνη και Οπλοποιού, όπου βρίσκεται σήμερα ο ‘Ζύθος” στα Λαδάδικα). Εκεί βρισκόταν και η είσοδος του λιμανιού, που κατασκεύασε ο Μέγας Κωνσταντίνος.

Η διαμόρφωση της Πλατείας τοποθετείται χρονικά μετά το 1870, όταν ολοκληρώθηκε η κατεδάφιση της θαλάσσιας οχύρωσης της πόλης. Διαμορφώθηκε έτσι το παραθαλάσσιο μέτωπο της πόλης κυρίως για να εξυπηρετεί την αυξημένη κίνηση των πλοίων. Ο χώρος της Αποβάθρας διανοίχθηκε και παράλληλα έγιναν επιχωματώσεις προς τη θάλασσα, από τις οποίες δημιουργήθηκαν νέα οικόπεδα. Ακολούθησε η διάνοιξη της οδού Σαμπρή πασά – η σημερινή Βενιζέλου – και διαμορφώθηκε μία μικρή πλατεία. Αρχικά ονομάζεται πλατεία Αποβάθρας και στη συνέχεια πλατεία Ολύμπου και γίνεται το πιο κοσμικό σημείο της Θεσσαλονίκης. Κεντρικό της σημείο ήταν το εστιατόριο “Ολυμπος” (που βρισκόταν αριστερά της οδού Βενιζέλου, στην κάτω δεξιά γωνία του σημερινού πάρκινγκ) και το ξενοδοχείο “Όλυμπος Παλάς”.

Δίπλα στο ξενοδοχείο, ανηφορίζοντας την Βενιζέλου και παραμένοντας στην αριστερή πλευρά, ήταν το ξενοδοχείο Ρουαγιάλ ή Βασιλικόν με το ομώνυμο καφεζυθοπωλείο. Στην απέναντι γωνία από αυτήν του Μεγάρου Στάιν ήταν το ξενοδοχείο Ρώμη που στο ισόγειό του στεγαζόταν το καφεζαχαροπλαστείο του Φλόκα. Στη δεξιά πλευρά της Βενιζέλου, γωνιά με την παραλιακή ήταν το κτίριο της λέσχης Cercle de Salonique όπου συγκεντρώνονταν μεγάλοι έμποροι και αστοί, πρόξενοι, στρατιωτικοί των συμμαχικών δυνάμεων και είναι γνωστή για την πολυτέλεια, αλλά και για τη βιβλιοθήκη, το εστιατόριο και το μπαρ που διέθετε.

Δίπλα του και πριν το μέγαρο Στάιν υπήρχε το Μεγάλο ξενοδοχείο της Αγγλίας και στο ισόγειό του το το περίφημο καφέ Κρυστάλ. Αμέσως μετά το Μέγαρο Στάιν, στην άλλη γωνία με την σημερινή Καλαποθακη ήταν το ξενοδοχείο Παρνασσός. Όλα αυτά τα κτίρια δεξιά και αριστερά της Βενιζέλου κάηκαν και κατεδαφίστηκαν εκτός από το μέγαρο Στάιν, το μόνο που διασώθηκε από την πυρκαγιά του 1917.

Η Θεσσαλονίκη βρισκόταν σε αναβρασμό λόγω των πολιτικών δολοφονιών ανάμεσα σε Έλληνες και Βούλγαρους και είχαν προηγηθεί τα Απριλιανά του 1903, μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από τους “Γκεμιτζήδες” μια αναρχική βουλγαρική επαναστατική ομαδα και οι οποίες συγκλόνισαν την τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα στον λιμένα της Θεσσαλονίκης ανατινάζεται το γαλλικό επιβατηγό πλοίο «Γουανταλκιβίρ», λίγο πριν τον απόπλου του για Κωνσταντινούπολη, όπου εκτελούσε τη συγκοινωνιακή αυτή γραμμή.

Ακολούθησε βομβιστική επίθεση τρένου που μετέφερε 300 επιβάτες από Αδριανούπολη και μετά δέχθηκε βομβιστική επίθεση το εργοστάσιο φωταερίου της Θεσσαλονίκης με συνέπεια να βυθιστεί η πόλη στο σκοτάδι, ενώ παράλληλα ακολούθησαν εκρήξεις βομβών σε διάφορα μέρη της πόλης, δρόμους, πλατείες και καταστήματα, μεταξύ των οποίων στο ελληνικό καφενείο Αλάμπρα. Από τα σοβαρότερα κτυπήματα της εξτρεμιστικής εκείνης δράσης ήταν η ανατίναξη της οθωμανικής τράπεζας και της παραπλήσιας γερμανικής λέσχης που υπέστησαν ολοκληρωτική καταστροφή από δυναμίτες.

Πέντε χρόνια αργότερα η Πλατεία έγινε το επίκεντρο συμφιλίωσης των λαών και των εθνοτήτων που ζούσαν στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε ολόκληρη την οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά και των ανταρτών, που πολεμούσαν στα βουνά και στους βάλτους της Κεντρικής και της Δυτικής Μακεδονίας. Οι άνθρωποι αυτοί τώρα αγκάλιαζαν ο ένας τον άλλο και πανηγύριζαν για την αναγγελία της εφαρμογής του συντάγματος από τον Σουλτάνο! Απόδειξη της συμφιλίωσης και της ειρηνικής συνύπαρξής τους ήταν η παράδοση του οπλισμού τους. Εκεί ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης και ο πρόεδρος της τοπικής Βουλγαρικής Επιτροπής μαζί με τον μουφτή αγκαλιάστηκαν και προέτρεψαν και τον λαό να πράξει το ίδιο.

Στην πλατεία ο Εμβέρ μπέης ένας από τους ηγέτες του Κινήματος απευθύνθηκε στους πολίτες λέγοντας: “Πολίτες! Σήμερα ο αυθαίρετος ηγεμόνας τελείωσε, η κακή διακυβέρνηση δεν υπάρχει πια. Είμαστε όλοι αδέλφια. Δεν υπάρχουν πια Βούλγαροι, Έλληνες, Σέρβοι, Ρουμάνοι, εβραίοι, μουσουλμάνοι. Κάτω από τον γαλανό ουρανό είμαστε όλοι ίσοι, είμαστε όλοι περήφανοι που είμαστε Οθωμανοί!”. Από τότε η πλατεία Ολύμπου μετονομάστηκε σε πλατεία Ελευθερίας. Η ιστορία της πλατείας ακολούθησε την ιστορία της πόλης, αλλάζει μορφές και χωροταξική σημασία και αποτελεί για πολλά χρόνια χώρο αναψυχής, κομβικό σημείο συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων (κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο αποβιβάζονται στο λιμάνι οι συμμαχικές δυνάμεις και εδώ γίνεται η υποδοχή του Βενιζέλου, όταν το 1916 εγκαθιστά στη Θεσσαλονίκη την προσωρινή κυβέρνηση της Τριανδρίας) αλλά και τόπος μαρτυρίου, πολύ αργότερα (στις μέρες του Μάη του ’36 και των βασανιστηρίων των Εβραίων από τους Γερμανούς το 1942).

Μετά από την καταστροφή της στην πυρκαγιά του 1917, ανασχεδιάστηκε από τον γάλλο αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ. Τα σχέδια προέβλεπαν την ανέγερση, στη θέση του σημερινού χώρου στάθμευσης, ενός μεγαλεπήβολου κτιρίου, που θα στέγαζε το Ταχυδρομείο, το Τηλεγραφείο και το Τηλεφωνείο (ΤΤΤ), ενώ περιμετρικά προβλεπόταν η κατασκευή τραπεζών και γραφείων.

Γύρω στο 1920, οπότε και ολοκληρώθηκε η κατεδάφιση όλων των καμένων κτίριων, ξεκίνησε η κατασκευή του Ταχυδρομικού Μεγάρου, αλλά ένα χρόνο αργότερα διακόπηκαν οι εργασίες, επειδή το έδαφος θεμελίωσης παρουσίαζε προβλήματα σαθρότητας λόγω της γειτνίασης με την θάλασσα (αν και ήδη είχαν τοποθετηθεί πάσσαλοι στο υπέδαφος) και έτσι η πλατεία έμεινε κενή. Μετά την πυρκαγιά, την κατεδάφιση των κτιρίων και την διάνοιξη της πλατείας το 1920, στο βόρειο τμήμα της, Βενιζέλου με Μητροπόλεως γωνία, στην αριστερή πλευρά της Βενιζέλου, ανεγείρεται γύρω στα 1924 το ξενοδοχείο Ριτζ (καταστράφηκε από φωτιά το 1968 και σήμερα τη θέση του κατέχει το εκτρωματικό πρώην κτίριο της Εθνικής Ασφαλιστικής).

Στην απέναντι γωνία από το ξενοδοχείο Ριτζ -αριστερά στην άνω φωτογραφία- ανεγερθηκε το μέγαρο Δρακούλη – το κεντρικό στην άνω φωτογραφία- (1921) που στέγασε στο ισόγειό του τα γραφεία των Ελληνικών σιδηροδρόμων και αργότερα το κατάστημα Βάρδας και υπάρχει μέχρι σήμερα και στην απέναντι προς τα κάτω γωνία Μητροπόλεως με Βενιζέλου το μέγαρο Ζενίθ των Μποτόν και Σακιτούδη – δεξιά στην άνω φωτογραφία- (1924) όπου για ένα διάστημα στεγάστηκε η δημαρχία και υπάρχει ακόμα με εξαίρεση το κτιστό χαρακτηριστικό κιόσκι που βλέπουμε σε παλιές καρτ ποστάλ και υπήρχε στην γωνιά της ταράτσας του που κάποια στιγμή κατέρρευσε.

Αριστερά του ξενοδοχείου Ριτζ θα ανεγερθεί το 1929 σε σχέδια Μ. Λυκούδη το ιδιόκτητο κτίριο της Ιονικής, μετέπειτα Alpha Bank, ανάμεσα στην Ίωνος Δραγούμη και την οδό Ρογκότη, που σήμερα είναι άδειο, και στην άλλη γωνία Μητροπόλεως με Δραγούμη το κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδας (1928-1933).

Πάνω στην Ίωνος Δραγούμη κατεβαίνοντας προς την θάλασσα, μετά την διάνοιξη της πλατείας και την χάραξη της οδού, ανεγείρονται η οικοδομή Ν. Συνδίκα που υπάρχει μέχρι σήμερα αναπαλαιωμένη και πιο κάτω το μέγαρο των αφών Μπενσουσάν (κάτω φωτογραφία) που σχεδιάζεται σαν ξενοδοχείο το 1920. Τη θέση του έχουν πάρει σήμερα άχαρες και απρόσωπες οικοδομές φρικτής αισθητικής.

Οι πρώτες στρατιωτικές φάλαγγες των Γερμανών μπήκαν στη Θεσσαλονίκη στις 9 Απριλίου 1941. Οι διωγμοί άρχισαν σε συγκαλυμμένη μορφή το καλοκαίρι του 1942, το μαύρο Σάββατο, όπως έμεινε στη μνήμη, όταν όλοι οι άντρες Εβραίοι ηλικίας από 18 έως 45 διατάχθηκαν να παρουσιαστούν στην πλατεία Ελευθερίας για να επιστρατευτούν για καταναγκαστική εργασία. Τη συγκεκριμένη μέρα, 6.000-7.000 απ’ αυτούς συγκεντρώθηκαν μαζί κάτω από τον καυτό ήλιο μέχρι το απόγευμα, περικυκλωμένοι από στρατιώτες με αυτόματα όπλα, που τους ανάγκασαν σε εξευτελιστικούς καταναγκασμούς.

Πολλοί στάλθηκαν αμέσως μετά σε περιοχές που τις μάστιζε η ελονοσία, όπου δούλευαν δέκα ώρες την ημέρα με πολύ λίγο φαγητό. Μέσα σε δέκα εβδομάδες το 12% από αυτούς που οδηγήθηκαν εκεί, είχε πεθάνει. Οι ναζιστικές εκκαθαρίσεις στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κόστισαν τη ζωή σε 50.000 περίπου Θεσσαλονικείς Εβραίους.

Το χρονικό της ανάπλασης

Το 2012, επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη, δρομολογήθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την κατάργηση του πάρκινγκ και την ανάπλαση της πλατείας. Μεταξύ άλλων, στόχοι του διαγωνισμού ήταν η απόδοση δημόσιου χώρου στους πολίτες, η επαγγελματική-εμπορική τόνωση της περιοχής, η ενίσχυση του πρασίνου και του φωτισμού και κυρίως η ανάδειξη του μεγάλου ιστορικού βάρους και μνήμης της περιοχής. Ανάμεσα στα στοιχεία της νικητήριας αρχιτεκτονικής πρότασης, από τους αρχιτέκτονες Θεμιστοκλή Χατζηγιαννόπουλο και Κωνσταντίνο Χαραλαμπίδη, περιλαμβάνεται ένα ηλιακό ρολόι, μια δημόσια υπαίθρια οθόνη, η ανάδειξη του θαμμένου βυζαντινού τείχους, επιδαπέδια φωτιστικά και πράσινο.

Ο ενιαίος χαρακτήρας της πλατείας θα διατηρηθεί και αυτή θα μετατραπεί σε «πράσινο» πάρκο με φυλλοβόλα και αειθαλή δέντρα, γκαζόν και αγριολούλουδα. Τα γεγονότα που σημάδεψαν την πλατεία θα επισημαίνονται μέσω της τετράπλευρης στήλης, ύψους 20 μέτρων. Η κορυφή της θα λειτουργεί ως «επιλεκτικό ηλιακό ρολόι» επιτρέποντας στις ακτίνες του ηλίου να στοχεύουν αποκλειστικά και με απόλυτη ακρίβεια (μέρας και ώρας) σημεία-μνημεία των ιστορικών γεγονότων (κίνημα Νεότουρκων, πυρκαγιά 1917, μνημείο ολοκαυτώματος) στο δάπεδο της πλατείας.

Σύμφωνα με τους μελετητές, «η εγκατάσταση είναι μια δημόσια υπαίθρια οθόνη – ένα εργαλείο επισήμανσης της ιστορίας σε χρόνο παρελθόντα, παρόντα και μέλλοντα». Οι τέσσερις πλευρές της στήλης (1,5 μέτρου η κάθε μία) ως πίνακες ανακοινώσεων θα παρέχουν διαρκώς πληροφορίες ιστορικές της πόλης, αλλά και τρέχουσες από την τοπική και την παγκόσμια ειδησεογραφία. Ενδοδαπέδια φωτιστικά σώματα τύπου “walk over” θα ακολουθούν με ακρίβεια τις αρχικές χαράξεις των δρόμων και των κτιρίων. Με την αλλαγή του δαπέδου η πλατεία αναζητεί τη σχέση της με τη θάλασσα. Ίδιο υλικό (κυβόλιθοι) απλώνεται από τη Μητροπόλεως ως τη θάλασσα και στους περιμετρικούς δρόμους αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο πεζοδρόμησης. Προβλέπεται μία ενιαία δαπεδόστρωση από το μέτωπο των κτηρίων στα ανατολικά μέχρι τα δυτικά και από το βόρειο μέτωπο μέχρι τη θάλασσα.

Η πλατεία αναπτύσσεται με ενιαία δαπεδόστρωση από το μέτωπο των κτιρίων στο ανατολικά μέχρι τα δυτικά και από το βόρειο μέτωπο μέχρι τη Λεωφόρο Νίκης. Το υλικό της δαπεδόστρωσης προβλέπεται να αποτελείται από φυσικούς λίθους συγκεκριμένης γεωμετρίας που αναφέρεται στα σχετικά σχέδια. Η δαπεδόστρωση αραιώνει καθώς συγκλίνει προς το κέντρο, αφήνοντας περιοχές της πλατείας με πράσινη εδαφοκάλυψη αλλά σε κάθε περίπτωση βατές. Στα διάκενα μεταξύ των λίθινων επιφανειών του δαπέδου γίνεται σπορά και για την εδαφοκάλυψη επιλέγονται μείγματα σπόρων, αναλόγως με το σημείο που τοποθετούνται, ανθεκτικών τόσο στη σκιά όσο και στις υψηλές θερμοκρασίες».

Έπρεπε να φτάσουμε στο τέλος της δεύτερης θητείας Μπουτάρη το 2019, μετά από απαραίτητες γραφειοκρατικές διαδικασίες και ενστάσεις, ώστε να γίνει διοικητική αποβολή του πάρκινγκ και να γίνει η κατακύρωση του έργου σε εργολάβο. Τελικά, όμως, ο εργολάβος χρεοκόπησε και εγκατέλειψε το έργο. Παράλληλα, ο επόμενος δήμαρχος, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ανέσυρε την πρόταση για παράλληλη δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ κάτω από την Πλατεία Ελευθερίας. Για αυτό, αντί να προχωρήσει το έργο με τον επόμενο ανάδοχο, το ακύρωσε προσωρινά, ώστε να διερευνηθεί αν και πώς μπορεί να φτιαχτεί χώρος στάθμευσης.

Κατά τη διάρκεια της θητείας Ζέρβα, μοναδική εξέλιξη ήταν η παραγγελία μίας μελέτης για την οικονομική και τεχνική βιωσιμότητα του πάρκινγκ. Τελικά, μην έχοντας προκύψει κάποια εξέλιξη και δεχόμενος πλέον σφοδρή κριτική για την ολιγωρία του, ο κ. Ζέρβας υποσχέθηκε στο προεκλογικό του πρόγραμμα το 2023 την έναρξη της ανάπλασης, εφόσον επανεκλεγει.

Με την εκλογή της διοίκησης Αγγελούδη, το θέμα της ανάπλασης μπήκε σε πρώτη προτεραιότητα από τις αρχές του 2024 και η ιδέα του υπόγειου πάρκινγκ εγκαταλείφθηκε οριστικά. Με εξασφάλιση χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο, τον Απρίλιο προκηρύχθηκε διαγωνισμός, από τον οποίο προέκυψε ανάδοχος το περασμένο φθινόπωρο. Όμως, όπως είναι σύνηθες στα δημόσια έργα, ακολούθησαν δικαστικές ενστάσεις από υποψήφιους αναδόχους και η έναρξη των έργων «πάγωσε» για ακόμα μία φορά.

Έπρεπε να περάσουν περίπου πέντε μήνες προκειμένου του Διοικητικό Εφετείο να απορρίψει τις ενστάσεις και να ανοίξει ο δρόμος για την κατακύρωση του έργου στον αρχικό ανάδοχο. Απομένει η έγκριση της σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ώστε να υπογραφεί η σύμβαση και να ξεκινήσουν τα έργα, με αναμενόμενο χρόνο έναρξης το καλοκαίρι.