Κι όμως, δε θα κάνουμε πρώτη φορά Πρωτοχρονιά στο Λευκό Πύργο!

Εικόνες: Νώντας Στυλιανίδης 

Με ένα μεγάλο εορταστικό πάρτι στο τοπόσημο της πόλης, στο Λευκό Πύργο, και με ειδικό φωτισμό στο μνημείο, η Θεσσαλονίκη θα υποδεχτεί το 2025 υπό τους ήχους γνωστών DJs, όπως έκανε γνωστό ο δήμαρχος της πόλης, Στέλιος Αγγελούδης.

Αυτή πάντως δε θα είναι η πρώτη φορά που η πόλη θα υποδεχτεί το νέο έτος στο Λευκό Πύργο.

Πρόκειται για μια απόφαση που μας γυρίζει στο 1996 όταν τότε η Θεσσαλονίκη υποδεχόταν το 1997, χρονιά κατά την οποία η πόλη έπαιρνε τον τιμητικό τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

Τα τελευταία χρόνια το επίκεντρο των εκδηλώσεων για την αλλαγή της χρονιάς ήταν η πλατεία Αριστοτέλους και φυσικά ο ουρανός της πόλης που γέμιζε με πυροτεχνήματα και φαναράκια για την υποδοχή του νέου έτους.

Γυρνώντας πίσω τον χρόνο, τη βραδιά που το 1996 έδινε τη σκυτάλη στο 1997 θα «συναντήσουμε» πολλές σκηνές με διαφόρων ειδών μουσικής είχαν στηθεί μέχρι τα ξημερώματα, με την παρουσία του Μπομπ Γκέλντοφ και του συγκροτήματός του από την Ιρλανδία να ξεχωρίζει όπως είναι φυσικό, ενώ η Ειρήνη Παππά από σκηνής ευχόταν «Καλή σου Χρονιά Πολιτιστική Θεσσαλονίκη».

Το πρωτοχρονιάτικο σκηνικό συμπληρώνονταν από καντίνες, παιχνίδια, ζογκλέρ, το τσουχτερό κρύο και μια πυκνή ομίχλη που «σκέπασε» τα πάντα.

Εκείνη η Πρωτοχρονιά δυστυχώς εξελίχθηκε σε ένα τεράστιο φιάσκο, εξαιτίας της ομίχλης!

100.000 κόσμος βρέθηκε εκείνο το βράδυ στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης για να υποδεχτούν το 1997, τρέφοντας ελπίδες για μια πετυχημένη Πολιτιστική Πρωτεύουσα, αλλά, όπως σε κάθε ξεκίνημα χρονιάς, για ένα νέο κύκλο 365 ημερών καλύτερο από αυτόν που είχε προηγηθεί.

«Την παραμονή της πρωτοχρονιάς κατεβήκαμε κατά τις εντεκάμιση στο Λευκό Πύργο για να υποδεχτούμε το Πολιτιστικό έτος που ξεκινούσε.

Η ομίχλη ήταν τόσο πυκνή που τα περισσότερα πυροτεχνήματα που θα έπεφταν ποτέ στον ουρανό της πόλης δεν έπεσαν τελικά, κακό σημάδι για ξεκίνημα και ο Μπομπ Γκέλντοφ ήταν μια μάλλον ατυχής επιλογή. Γυρίσαμε σπίτι απογοητευμένοι.

Το πιο φιλόδοξο project στην νεότερη ιστορία της πόλης δεν άρχιζε καλά» έχει γράψει ο Γ. Τούλας γυρνώντας πίσω τον χρόνο στην τελευταία νύχτα του 1996 και το πρώτο ξημέρωμα του 1997 στη Θεσσαλονίκη.

Ο Ροδόλφος Μασλιάς στο βιβλίο του «η πολιτιστική από μέσα» (Εκδόσεις Ιανός, Θεσσαλονίκη 1998) περιγράφει με γλαφυρό τρόπο όσα είχαν γίνει εκείνη την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στη Θεσσαλονίκη.

«[…] Όπως και να χει, έμπαινε ο νέος χρόνος και η Πολιτιστική έπρεπε να ετοιμάσει το ξεκίνημα με αισιόδοξα μηνύματα, με βροντερές εκδηλώσεις, πολλές μαζί, με βροντερά ονόματα. Το ξεκίνημα έπρεπε να συνεπάρει το λαό της πόλης και τη διεθνή κοινή γνώμη.

Το πρώτο σε γενικές γραμμές πέτυχε. Το δεύτερο απέτυχε παταγωδώς.

Από τα τέλη Νοέμβρη του 1996, άρχισαν να ετοιμάζονται σε αλλεπάλληλες βραδινές συσκέψεις οι «εναρκτήριες εκδηλώσεις». Γύρω από το τραπέζι με τον Θεοδωρίδη κάθε βράδυ στην παρέα, κάθονταν όλοι οι άμεσοι και έμμεσοι σύμβουλοι. Γύρω από το τραπέζι με τον Θεοδωρίδη κάθε βράδυ στην παρέα κάθονταν όλοι οι άμεσοι και έμμεσοι σύμβουλοι. Την εποχή εκείνη ήμουν και εγώ ενταγμένος στο δυναμικό της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και μετείχα στην όλη προετοιμασία.

Έπεφταν πολλές ιδέες στο τραπέζι, στο οποίο κάθονταν και πολλά νέα παιδιά, που ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής, τα προετοίμαζε για παραγωγούς. Ενώ πολλοί χλεύαζαν την εμπιστοσύνη αυτή προς τελείως άπειρα παιδιά, πρέπει να διαφωνήσω εν μέρει μαζί τους γιατί και η «παρέμβαση στο γκρίζο», ένα τελείως νεανικό πρόγραμμα που με πολύ κέφι έφεραν σε πέρας και η συμμετοχή τους στο μεγάλο ελληνο-ιταλικό καρναβάλι όπου είχα τη χαρά να συνεργαστώ άμεσα μαζί τους, είχαν μεγάλη επιτυχία. Καμιά φορά είναι πιο χρήσιμο το αίσθημα ευθύνης και το κέφι για δουλειά από τη μακρά πείρα. Ας μη λησμονούμε άλλωστε ότι και η συναυλία των U2 που δεν παρουσίασε τεχνικά προβλήματα, είχε τους ίδιους νεαρούς ως συνδέσμους με τον Οργανισμό, με αυτούς που είχε εμπιστευθεί και για τις αρχικές εκδηλώσεις ο Θεοδωρίδης.

Μια πολύ θετική παρουσία όλον αυτόν τον καιρό της προετοιμασίας των εναρκτήριων εκδηλώσεων, ήταν ο Κωστής Τριανταφύλλου.

Ένας καταξιωμένος Ελληνοπαριζιάνος καλλιτέχνης που ετοίμαζε μια ενδιαφέρουσα κατασκευή μέσα στη θάλασσα. Θα ήταν ένα φωτεινό γλυπτό όπως το αποκαλούσε, που θα έλαμπε μέσα στο Θερμαϊκό όλα τα βράδια του 97.

Αυτό ναυάγησε (κυριολεκτικά), αλλά του χρωστάμε τα φωτεινά εφέ του Λευκού Πύργου στο πάρτι της Πρωτοχρονιάς. Αυτό το πάρτι ήταν μια μεγάλη επιτυχία. Σας υπενθυμίζω ότι είχε πολλές σκηνές με διαφόρων ειδών μουσικές μέχρι τα ξημερώματα, μεταξύ άλλων τον Μπομπ Γκέλντοφ και το συγκρότημά του από την Ιρλανδία, σε μια γιγαντιαία σκεπασμένη σκηνή, επιδοτούμενες καντίνες, κάθε λογιών παιχνίδια και ζογκλέρ.

Ήταν μεγάλη επιτυχία να ξεκολλήσεις 100.000 κόσμο από την τσόχα ή την ντίσκο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς με εκείνη τη φοβερή ομίχλη και ύστερα από την δυσφήμηση που γνώρισε επί πέντε χρόνια η προσπάθεια της Πολιτιστικής (υπαιτιότητι της έστω).

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής έδωσε μάχη για να αποφύγει το καπέλωμα αυτής της λαϊκής γιορτής από τους επίσημους και τα κενά λογίδριά τους.

Έκανε ένα σαφέστατο διαχωρισμό προς το σκοπό αυτό με το «εγκαίνιον» την φιέστα των επισήμων στα τέλη του Γενάρη.

Δυσκολεύτηκε πάρα πολύ να επιβάλει να μην υπάρχει χώρος μέσα στο πλήθος φυλασσόμενος για επίσημους. Επειδή ο καθένας ήθελε να πει το λογάκι του στην τηλεόραση και να πει το «καλή χρονιά» του σε συνδυασμό με την πρώτη μέρα της Πολιτιστικής, που μάλιστα διαφαινόταν στον ορίζοντα και ως λαϊκή επιτυχία, διοργανώσαμε μια δεξίωση στο Ντορέ μόνο για τους επισήμους και μαζέψαμε εκεί τα κανάλια για τις δηλώσεις τους που μεταδίδονταν εμβόλιμες μόνο από την τηλεόραση.

Έτσι, το μόνο επίσημο κομμάτι ήταν η μεγαλοπρεπής εμφάνιση της Ειρήνης Παππά με τον Βενιζέλο και τον Δήμαρχο που εν συντομία κήρυξαν την επίσημη έναρξη του έτους πολιτισμού για τη νύφη του Θερμαϊκού».

«Έκρηξη Βενιζέλου για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα»

Η εφημερίδα «Το Βήμα» είχε φέρει στο φως ένα έγγραφο – βόμβα του τότε υπουργού Πολιτισμού, Ευάγγελου Βενιζέλου, προς τους υπευθύνους της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.

Το δημοσίευμα έγραφε:

«Τα πυροτεχνήματα που φώτισαν τον Θερμαϊκό Κόλπο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς ωχριούν μπρος στις φραστικές εκρήξεις του υπουργού Πολιτισμού κ. Ευάγγελου Βενιζέλου σε διεξοδικό τετρασέλιδο έγγραφό του προς τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ­ Θεσσαλονίκη 1997 με ημερομηνία 11 Φεβρουαρίου 1997.

Ενοχλημένος από το αλαλούμ των εγκαινίων, τα αναπάντητα δημοσιεύματα στον Τύπο και το γεγονός ότι η αμφισβήτηση της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας τείνει να καταστεί σε ορισμένους κύκλους «ένα είδος στυλ», ο μακεδόνας πολιτικός θέτει τους οργανωτές προ των ευθυνών τους, στηλιτεύει φαινόμενα υπεροψίας και ανικανότητας, και επισημαίνει ότι «ορισμένα καλά αμειβόμενα στελέχη είτε δεν αποδίδουν επαρκώς είτε είναι, τώρα πάντως, μάλλον περιττά». Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», στην οδό Μπουμπουλίνας δεν έχουν φτάσει προς το παρόν αντιδράσεις από τη συμπρωτεύουσα.

Ο κ. Βενιζέλος υπενθυμίζει ότι ανέλαβε το ΥΠΠΟ «λίγες μέρες πριν από την έναρξη του 1997, όταν η όλη διοργάνωση βρισκόταν στην τελική ευθεία» και διατυπώνει εγγράφως «παρατηρήσεις και οδηγίες, τις περισσότερες από τις οποίες επιμόνως επαναλαμβάνω από τη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου». Η λεπτομερής κριτική και οι αιχμές του υπουργού, ο οποίος αναγνωρίζει πάντως τον αγώνα δρόμου που χρειάστηκε να γίνει για να πραγματοποιηθούν οι εκδηλώσεις της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας σε πείσμα ελλείψεων και καθυστερήσεων, περιλαμβάνουν τόσο τα πρόσωπα («αν οι υπεύθυνοι του Οργανισμού δεν έχουν σχετική πείρα ή ετοιμότητα, πρέπει να αντικατασταθούν», γράφει) όσο και τις οργανωτικές δομές».