Ογκώδη, μηχανήματα, πρόστιμα και κάδοι: Τα επόμενα βήματα για την καθαριότητα στο Δήμο Θεσσσαλονίκης

Η καθαριότητα ήταν και είναι ένα από τα διαχρονικά παράπονα των πολιτών της Θεσσαλονίκης. Είναι, επίσης, και ένα από τα πρώτα πράγματα που υπόσχονται ότι θα βελτιώσουν όλες οι νέες διοικήσεις. Και φυσικά, είναι και μία διαχρονική πρόκληση, στην οποία κάθε μικρή νίκη κινδυνεύει να ανατραπεί αυτοστιγμεί.

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους με τη διοίκηση Αγγελούδη στο τιμόνι της Θεσσαλονίκης, αναζητήσαμε τον Αντιδήμαρχο Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Κλιματικής Προστασίας, Γιώργο Δημαρέλο, και του θέσαμε κάποια κοινά ερωτήματα για το κομμάτι των αρμοδιοτήτων του:

Πριν μερικούς μήνες είχε ψηφιστεί μία εργολαβία υπηρεσιών καθαριότητας. Τι περιλαμβάνει και πότε θα ενεργοποιηθεί;

«Είμαστε στα τελικά στάδια τώρα, πριν την ενεργοποίησή της. Ελπίζουμε στα μέσα Μαρτίου να έχει ενεργοποιηθεί. Γυρνάει τώρα πίσω από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οπότε έχουμε κάποιες τέτοιες γραφειοκρατικές διαδικασίες και ευελπιστούμε ότι μέσα στο Μάρτιο θα είναι σε λειτουργία.

Θα έχουμε ηλεκτρικά σάρωθρα με βούρτσες, τα οποία θα λειτουργούν σε πενθήμερη βάση, στις έξι κοινότητες της πόλης. Θα έχουμε και μεγάλα, και μικρά, τα οποία θα ανεβαίνουν και στα πεζοδρόμια. Έχει και ο Δήμος ένα τέτοιο, το οποίο είναι παλιό και χαλάει συχνά, αλλά το χρησιμοποιούμε λίγο κυρίως τα βράδια, που δεν έχει κόσμο να κυκλοφορεί.

Και θα έχουμε επίσης και πλυστικά όσον αφορά τους δρόμους και για τους κάδους. Αυτά δεν θα είναι καθόλη τη διάρκεια του έτους, γιατί έχει ο Δήμος και πλυστικά και καδοπλυντήρια. Απλά, θα συνδράμουν σε εμάς με προαίρεση, δηλαδή σε συγκεκριμένες περιόδους, κυρίως το καλοκαίρι, όταν παρατηρείται ένας φόρτος, προκειμένου να μπορούν να βοηθούν και αυτοί για να γίνεται μεγαλύτερη ποσότητα πλυσιμάτων και στις οδούς και στους κάδους».

Το πρόβλημα με τα παρατημένα ογκώδη παραμένει παρά τις μέχρι τώρα προσπάθειές σας. Πότε προσδοκάτε να υπάρξει η περαιτέρω βελτίωσή του;

«Με τη νέα εργολαβία, θα δοθεί υποστήριξη στο κομμάτι της αποκομιδής των ογκωδών αντικειμένων. Αυτό μένει να το διευκρινίσουμε εμείς μεταξύ μας εσωτερικά, το αν θα βοηθήσουν στη συλλογή από το δρόμο ή αν θα μας βοηθήσουν στο να πηγαίνουν στο τελικό τους προορισμό, προκειμένου να έχουμε λίγο πιο ευέλικτα δρομολόγια εμείς μέσα στη πόλη».

Πριν μερικούς μήνες, στο Δημοτικό Συμβούλιο είχατε αναφερθεί και σε κάποια προβλήματα εξοπλισμού που δυσκόλευαν την αποκομιδή των ογκωδών. Έχουν λυθεί;

«Πράγματι, πριν κάποιον καιρό υπήρχαν προβλήματα με τους σπαστήρες ογκωδών του Δήμου, δηλαδή τα μηχανήματα που σπάνε και θρυμματίζουν τα ογκώδη, ώστε μετά να διαχωριστούν ανά υλικό και να γίνει η διαχείρισή τους. Πλέον, το πρόβλημα έχει αποκατασταθεί. Έχουμε συνάψει μια συμφωνία για την παραχώρηση ενός σπαστήρα ογκωδών, ο οποίος έχει εγκατασταθεί στο Ωραιόκαστρο, εκεί που είναι το σημείο εναπόθεσης των ογκωδών, και μας βοηθάει στο να μπορούμε να θρυμματίζουμε όσα τα υλικά μπορούν να γίνουν κομματάκια (π.χ. κομμάτια ξύλου), τα οποία αξιοποιούνται μετά ενεργειακά. 

Το concept είναι: Συγκεντρώνοντας από όλες τις δημοτικές κοινότητες τα ογκώδη, τα πηγαίνουμε στο Ωραιόκαστρο και μετά κάποια ανακυκλώνονται, κάποια θρυμματίζονται, κάποια εκποιούνται. Τα σίδερα αυτά που έχουν αξία και αυτά τα οποία είναι για εμάς ελλειμματικά, δηλαδή δημιουργούν κόστη επιπλέον, προσπαθούμε να βρούμε τον τρόπο προκειμένου να μειώσουμε αυτά τα κόστη, να μην καταλήγουν στο ΧΥΤΑ δηλαδή, και να μπορούν να αξιοποιούνται για να έχουμε και μια καλύτερη λειτουργία και σε ένα οικονομικό επίπεδο της καθαριότητας».

Να πούμε για όσους δεν ξέρουν ότι στο Δήμο Θεσσαλονίκης τα απορριμματοφόρα δεν πηγαίνουν απευθείας στον ΧΥΤΑ, αλλά μεσολαβεί ένα ενδιάμεσο στάδιο, αυτό του σταθμού μεταφόρτωσης. Είναι μία μονάδα, ιδιοκτησίας του Δήμου, όπου γίνεται μία πρώτη διαχείριση των μεγάλων όγκων απορριμμάτων που παράγονται καθημερινά, ώστε μετά να οδηγηθούν στον ΧΥΤΑ. Κατά καιρούς και αυτός είχε προβλήματα με τον εξοπλισμό του. Σε τι φάση βρισκόμαστε τώρα;

«Για το σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων (ΣΜΑ), κάναμε μια προγραμματική σύμβαση με το ΦΟΔΣΑ, γιατί ο σταθμός κανονικά ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Πλέον, ο σταθμός μας μπορεί να αξιοποιηθεί και να αναβαθμιστεί μέσω του προγράμματος που έχει γενικά για τις αναβαθμίσεις των ΣΜΑ ο ΦΟΔΣΑ. Αυτό πέρασε και από το Δημοτικό Συμβούλιο. Είμαστε τώρα σε αναμονή να δούμε πότε θα ξεκινήσει αυτό. Αργεί ακόμα σε επίπεδο έργου. Αλλά θεωρούμε επιτυχία ότι συμφωνήσαμε να αναλάβει ο ΦΟΔΣΑ το κόστος της αναβάθμισης του εξοπλισμού στο σταθμό μεταφόρτωσης. Προβλέπονται καινούργιες πρέσες, απορριμματοκιβώτια, τράκτορες (τα μεγάλα φορτηγά που σέρνουν τα κοντέινερ), φορτηγά για τη μεταφορά προς τον ΧΥΤΑ».

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης είχε δώσει, εδώ και κάποιο διάστημα, και στο Δήμο Καλαμαριάς τη δυνατότητα να εναποθέτει απορρίμματά του στον ΣΜΑ του Δήμου σας. Πού βρισκόμαστε ως προς αυτό;

«Ήταν λίγο προβληματική αυτή η συνεργασία ως τώρα, για λόγους που είχαν να κάνουν με τους τράκτορες, οι οποίοι ήταν πολύ παλιοί. Εδώ και δύο μήνες, έχουμε κάποια καινούργια οχήματα, μέσω leasing που είχε συνάψει η προηγούμενη διοίκηση, και εξυπηρετούμε την Καλαμαριά κάπως καλύτερα».

Πόσοι υπηρετούν τώρα στη Διεύθυνση Καθαριότητας; Ποια τα σχέδια για προσλήψεις;

«Αυτήν τη στιγμή, οι υπάλληλοι στη Διεύθυνση Καθαριότητας είναι περίπου 1.200 όλοι μαζί, μαζί με τους διοικητικούς κτλ. Περίπου 350 από αυτούς, με δηλώσεις ιατρικής καταλληλότητας, δεν μπορούν να απασχοληθούν σε βαριές εργασίες. Χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό εσωτερικών χώρων, που είναι και αυτό δουλειά της Διεύθυνσης Καθαριότητας, δηλαδή σε παιδικούς σταθμούς, στο δημαρχείο, σε διάφορες υπηρεσίες οι οποίες είναι στεγασμένες στο Δήμο. 

Το κομμάτι των προσλήψεων είναι στο τραπέζι, είτε με συμβάσεις ορισμένου χρόνου αλλά και με μόνιμο προσωπικό. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει προγραμματίσει και ζητά προσλήψεις πρωτίστως σε οδηγούς, καθώς υπάρχει μεγάλη έλλειψη γενικά στην αγορά για οδηγούς. Δυσκολευόμαστε πολύ να βρούμε οδηγούς στις κατηγορίες των 55 έως 60, που είναι το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ. Δυσκολευόμαστε να βρούμε οδηγούς σε οκτάμηνα και έχουμε κινήσει τώρα μία διαδικασία παράλληλη. Δηλαδή και ζητάμε προσλήψεις να κάνουμε οδηγών σε μόνιμο προσωπικό αλλά ταυτόχρονα έχουμε κινήσει διαδικασίες και για εποχικό προσωπικό, για να μπορέσουμε να είμαστε καλυμμένοι από όλες τις ανάγκες. Επίσης, ζητάμε και εργάτες προκειμένου να συνδράμουν, κυρίως με οκτάμηνα.

Αναφορικά με τις μόνιμες προσλήψεις, επειδή η καθαριότητα είναι ανταποδοτική υπηρεσία, έχει να κάνει με τις οργανικές θέσεις οι οποίες είναι κατειλημμένες. Από φέτος θα υπάρχει η δυνατότητα για μετατάξεις υπαλλήλων της καθαριότητας οι οποίοι είχαν προσληφθεί με συμβάσεις 3Κ του 2017. Πολλοί από αυτούς έχουν βγάλει βεβαιώσεις ιατρικής καταλληλότητας, όπως είπαμε πριν, και δεν μπορούσαν να μεταταχθούν, γιατί έτσι ήταν η προκήρυξη της πρόσληψής τους το 2017. Τώρα σιγά-σιγά συμπληρώνονται οι επταετίες και πολλοί από αυτούς θα μπορούν να μεταταχθούν σε άλλες υπηρεσίες, οπότε θα αφήσουν κενά για να δικαιολογηθούν προσλήψεις».

Στο πρώτο χρόνο διοίκησής σας, έχουμε ακούσει για κάποιες καινοτομίες στην καθαριότητα: την ξεχωριστή αποκομιδή χαρτοκιβωτίων από επιχειρήσεις, τους επόπτες γειτονιάς και τις πράσινες γωνιές. Μπορείτε να μας κάνετε έναν απολογισμό για αυτά;

«Η ξεχωριστή αποκομιδή δουλεύει πάρα πολύ καλά. Μαζεύουμε πολύ χαρτόνι χωριστά από αυτό των μπλε κάδων. Έχουμε ειδικά δρομολόγια με ραντεβού. Οι επόπτες καθαριότητες ζητούν από καταστήματα τα οποία έχουν μεγαλύτερη παραγωγή από το φυσιολογικό να ενημερώνουν και να έρχεται ειδικό όχημα του Δήμου για να μαζεύει τα χαρτοκιβώτια από τα καταστήματά τους.

Οι πράσινες γωνιές πρόκειται να εγκαινιαστούν πολύ σύντομα και θα ανακοινωθούν τα ακριβή σημεία όπου θα βρίσκονται. Είναι εγκατεστημένες σε διάφορα σημεία της πόλης, κυρίως στη ΄Β Κοινότητα και στην ΄Δ Κοινότητα. Ελπίζουμε να ανταποκριθεί ο κόσμος, γιατί θα δίνουμε τη δυνατότητα να πηγαίνουν εκεί και να αφήνουν σε ειδικές σκάφες ογκώδη καθώς και άλλα υλικά τα οποία είναι προς ανακύκλωση, όπως χαρτί, ρούχα, τηγανέλαια. Θα δούμε πώς θα πάει, για να το επεκτείνουμε και στις υπόλοιπες περιοχές.

Σχετικά με τους επόπτες γειτονιάς, είχαμε αλλεπάλληλες υπηρεσιακές συζητήσεις μαζί τους, στους οποίους ζητούνταν να είναι λίγο περισσότερο έξω στο δρόμο και να μπορούν να γράφουν και να κόβουν πρόστιμα σε παραβατικές συμπεριφορές. Το τελευταίο χρονικό διάστημα είμαστε πολύ ικανοποιημένοι».

Υπάρχει κάπου μία λίστα με τα στοιχεία των εποπτών, ώστε να τα βρίσκουν οι πολίτες;

«Είμαστε σε ένα δίλημμα για το αν πρέπει να τα δημοσιοποιήσουμε… Καταλαβαίνετε τι μπορεί να γίνει από ανεύθυνους πολίτες, που ίσως δυσαρεστηθούν από κάποιο πρόστιμο ή ζητούν συνεχώς προσωπικές εξυπηρετήσεις.

Να πω, επί τη ευκαιρία, ότι γίνομαι καθημερινά -το τονίζω- αποδέκτης πολλών παραπόνων από το γεγονός ότι κόβονται αβέρτα κλήσεις, ειδικά για διπλοπαρκαρίσματα αυτοκινήτων σε κάδους. Δεν υποκύπτω σε κανέναν, το αφήνω αποκλειστικά και μόνο στη διοικητική ευκαιρία της υπηρεσίας, γιατί από την μία δεν μπορείς να ζητάς από τους επόπτες να κάνουν τη δουλειά τους και από την άλλη να προβαίνεις σε σβησίματα κλήσεων κατά το δοκούν. Οπότε, συνεχίζουμε χωρίς την παραμικρή υποχώρηση, εκτός και αν κάποια παράβαση έχει βεβαιωθεί από λάθος».

Ομολογουμένως, όμως, ο κόσμος δεν έχει αντιληφθεί την παρουσία τους στις γειτονιές. Μήπως πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη και εντονότερη δράση από μεριάς τους;

«Είμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο, γιατί αυτήν τη στιγμή οι επόπτες γειτονιάς λειτουργούν μεν, αλλά πιλοτικά και με υποστελέχωση, γιατί ο νέος Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας, που θα τους περιλαμβάνει και που ψηφίστηκε πρόσφατα, δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα. Είμαστε τώρα σε μια διαδικασία στην οποία, ενόψει της εφαρμογής του Οργανισμού, να κάνουμε ένα κάλεσμα εντός του Δήμου σε υπαλλήλους οι οποίοι θέλουν να να ενταχθούν στο τμήμα των εποπτών γειτονιάς.

Έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα, παρόλο που λειτουργεί πιλοτικά μέχρι τώρα. Οι καταγραφές τους είναι πάρα πολλές. Τροφοδοτούν με πολλά κακώς κείμενα όλες τις Υπηρεσίες, όχι μόνο την Καθαριότητα. Ελπίζουμε να πάει ακόμα καλύτερα αυτό εφόσον μπορέσει να στελεχωθεί όπως πρέπει».

Με αφορμή το flyover, είχε ανακοινωθεί η εφαρμογή νυχτερινού προγράμματος αποκομιδής των απορριμμάτων. Πού βρισκόμαστε ως προς αυτό;

«Η νυχτερινή αποκομιδή εφαρμόζεται περίπου στο 70% με 75% τοις εκατό των δρομολογίων. Ουσιαστικά, η νυχτερινή αποκομιδή δεν είναι ακριβώς νυχτερινή, με την έννοια ότι είναι η πρωινή την οποία την έχουμε φέρει λίγο πιο πρωί, προκειμένου να μην πέφτουμε στις ώρες αιχμής.

Οπότε, έχουμε αφήσει ένα 25% περίπου με 30%, το οποίο εξυπηρετείται το μεσημέρι, και ειδικά στα στενά του κέντρου, γιατί υπάρχουν σημεία όπου οι κάδοι γεμίζουν και τρεις φορές την ημέρα».

Ήδη από τη διοίκηση Μπουτάρη αλλά και τη διοίκηση Ζέρβα είχε ξεκινήσει η τοποθέτηση υπόγειων κάδων. Αυτήν τη στιγμή δεν έχουν τοποθετηθεί σε όλα τα προβλεπόμενα σημεία. Πότε αναμένεται να γίνει αυτό;

«Και οι υπόλοιποι κάδοι αναμένεται να λειτουργήσουν μέχρι το Μάρτιο. Είχαμε κάποια θέματα με τη σύμβαση με τον εργολάβο, έχουν λυθεί. Ευελπιστώ ότι στο επόμενο δίμηνο η πρώτη παρτίδα των υπόγειων κάδων, 59 τον αριθμό, θα λειτουργήσει.

Υπάρχει και η δεύτερη παρτίδα, η οποία συνδυάζεται με την εργολαβία και την ανάπλαση των 10 εμπορικών δρόμων. Σε αυτούς τώρα κατασκευάζονται τα ορύγματα».