H Θεσσαλονίκη μιλάει στις τουαλέτες των bars της
Εκεί βγαίνουν τα άπλυτα διαχρονικά.
Εικόνες: Σοφία Λαμπρινοπούλου
Τα γραφόμενα στους τοίχους των τουαλετών, καταχωρούνται ακαδημαϊκά ως “latrinalia”, ένα από τα είδη γκραφίτι το οποίο προσδιορίστηκε περίπου στα μισά του περασμένου αιώνα. Άνοιξε συζητήσεις περί τέχνης και βανδαλισμού και ως όρος μπορεί να πάρει τη μορφή σχεδίων ή λέξεων, πολιτικών μηνυμάτων και άλλων, αποτυπωμένα σε κοινόχρηστα WC.
Στην Θεσσαλονίκη θα μπορούσε να καταχωρηθεί κάπου ανάμεσα στις μυθικές τουαλέτες του Berlin οι οποίες ήταν σαν να είχαν στόμα και να μίλησαν μέχρι και κάποιο καλτ οπαδικό σύνθημα στα πλακάκια μπάνιου ενός μπαρ.
Στις δεκαετίες του 60-70 και΄80 διεξήχθησαν αρκετές έρευνες σχετικά με την τάση του κόσμου να φιλοσοφεί ή να ρίχνει ακατέργαστα τα απομνημονεύματά του στις τουαλέτες. Έρευνες που επικεντρώθηκαν κυρίως στις διαφορές ανάμεσα σε αυτά που γράφουν οι γυναίκες και σε εκείνα που γράφουν-σχεδιάζουν κλπ οι άντρες.
Το πόσο “βρώμικα” το πήγαιναν τα δύο φύλα, η ποσότητα αλλά κυρίως το περιεχόμενο -κατά πόσο είναι πολιτικό, ερωτικό, κοινωνικό, καλλιτεχνικό- απασχολούσε παραδοσιακά όλους όσοι ασχολήθηκαν με την παρατήρηση και αποκρυπτογράφηση του latrinalia.
Αυτό που κάνει το γράψιμο στις τουαλέτες ξεχωριστό και άξιο να έχει δική του ολόκληρη κατηγορία στον κόσμο του γκραφίτι, είναι το περίεργο του χώρου. Σε αυτό τουλάχιστον συμφωνούν αρθογράφοι, κοινωνιολόγοι κλπ. Τα κοινόχρηστα WC στο σχολείο, στα Πανεπιστήμια, το κάμπινγκ, τα μπαρ και τα εστιατόρια, είναι περίεργα μέρη.
Εκεί κάποιοι θα πάνε αποκλειστικά για το προφανές, άλλοι θα πάνε για να στρώσουν μαλλιά και μακιγιάζ, άλλοι για να κλάψουν με την ησυχία τους, άλλοι για να την βρουν μεταξύ τους, να μιλήσουν στο τηλέφωνο και πάει λέγοντας. Είναι ένας χώρος που επί της ουσίας μπορεί να κουβαλήσει τις πιο ιδιωτικές σου στιγμές όταν κυκλοφορείς δημόσια.
Υπάρχει μια ένταση την ώρα που κάνεις πράξη ταυτόχρονα δύο κοινωνικά ταμπού χωρίς να το αντιλαμβάνεσαι: την φυσική ανάγκη και τα εκτεθειμένα γεννητικά όργανα. Σύμφωνα και με την σχετική βιβλιογραφία αλλά και με τα αποτελέσματα πιο πρόσφατων ερευνών τα οποία συμφωνούν με εκείνα των 80ς: ο άνθρωπος αντλεί έμπνευση από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται. Αυτός είναι και ο λόγος που τις περισσότερες φορές όσα γράφονται στις τουαλέτες έχουν να κάνουν με το σεξ καθαυτό και την σεξουαλικότητα, την κοινωνία αλλά και τα “poe-pic shit”.
Σήμερα, το θέμα δεν αποκαλύπτει και τίποτα εξτρίμ για το σεξ, την κουλτούρα και τον πολιτισμό αλλά εξακολουθεί και έχει ενδιαφέρον: πρώτον γιατί συνεχίζει εδώ και δεκάδες χρόνια και δεύτερον γιατί πολύ απλά έχει φάση να κοιτάς τί γράφει ο κόσμος στις τουαλέτες.
Υπάρχουν μπαρ στην πόλη, όπου οι τουαλέτες βάφονται σχεδόν μόνιμα εξαιτίας των συνθημάτων ενώ σε άλλες περιπτώσεις υπάρχουν και ιδιοκτήτες που φροντίζουν από μόνοι τους να κρατάνε την δραστηριότητα ζωντανή στον χώρο. Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα της σύγχρονης θεσσαλονικιώτικης latrinalia μας βρίσκει κάπως μπερδεμένους μπροστά από τις λεκάνες. Σε αντίθεση με τον υπόλοιπο κόσμο που συνεχίζει να βαράει κανονικά.
