Life

Ένα γλυπτό στο Άμστερνταμ μετουσιώνει τη σημερινή κοινωνία σε ένα “απορροφημένο” τέχνημα

Η ανεξέλεγκτη χρήσή των social media και πώς απεικονίστηκε στο Άμστερνταμ ως μορφή τέχνης

Parallaxi
ένα-γλυπτό-στο-άμστερνταμ-μετουσιώνε-1213039
Parallaxi

Μια εποχή που χαρακτηρίζεται από υπερβολική ταχύτητα. Μια γενιά που έχει γρήγορα και εύκολα την πληροφορία, τον έρωτα, την εικόνα, την πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα επαυξημένη, φύγαμε απ’ τη διάκριση πραγματικότητας και εικονικής πραγματικότητας. Πλέον, όλα είναι ένα. Όπως ένα έχει γίνει και ο άνθρωπος με το κινητό.

Και κάπως έτσι, γεμίσαμε πλατείες με παρέες που δεν επικοινωνούν. Ή μάλλον επικοινωνούν, απλά στέλνοντας tiktoks και μηνύματα στα social. Και κάπου εκεί, η τέχνη για ακόμη μια φορά έρχεται να μετουσιώσει αυτήν την κατάσταση και ένα γλυπτό στο Άμστερνταμ περιοδεύει Φεστιβάλ του Κόσμου, με ακριβώς αυτό το μήνυμα!

“Absorbed by light”

Ήταν 2018 όταν στο Amsterdam Light Festival, η Gali May Lucas συνεργάστηκε σε ένα φωτεινό γλυπτό με τίτλο «Absorbed by Light». Το γλυπτό είχε ως στόχο να σχολιάσει το πώς η ψηφιακή τεχνολογία μας απορροφά και απομακρύνει τους ανθρώπους από την πραγματικότητα. Το έργο ήταν υπό έκθεση στην πόλη κατά τη διάρκεια του ετήσιου φεστιβάλ, που έλαβε χώρα από τις 29 Νοεμβρίου 2018 έως τις 20 Ιανουαρίου 2019.

Το έργο

Τρεις φιγούρες κάθονται δίπλα η μία στην άλλη σε έναν πάγκο, εμφανίζοντας τα τυπικά χαρακτηριστικά των χρηστών smartphone: τα κεφάλια τους είναι σκυμμένα, τα δάχτυλα πληκτρολογούν και κάνουν swipe, και τα πρόσωπά τους φωτίζονται από τις οθόνες των κινητών τους. Ενώ τα σώματά τους είναι σωματικά παρόντα, το μυαλό τους βρίσκεται αλλού.

Οι οθόνες κινητών και υπολογιστών που, κυριολεκτικά και μεταφορικά, φωτίζουν τις ζωές μας είναι ακαταμάχητες. Διαβάζουμε αμέσως τα νέα μηνύματα και θέλουμε εύκολη πρόσβαση στα κοινωνικά μας δίκτυα, στις χρήσιμες εφαρμογές και στους περιηγητές μας. Τα smartphones μας είναι πάντα μαζί μας – στο κρεβάτι, στην τουαλέτα, στο τρένο, στο γραφείο μας. Είναι μια προέκταση της επαφής μας με τις οικογένειες, τους φίλους μας και ακόμη και ανθρώπους στην άλλη άκρη του κόσμου. Και ως αποτέλεσμα, ασχολούμαστε περισσότερο με την εικονική και επιφανειακή πραγματικότητα παρά μεταξύ μας και με τον πραγματικό κόσμο γύρω μας, κάτι που η Lucas καθιστά επώδυνα σαφές. Η ενεργή εμπλοκή του κοινού στην “ιστορία” είναι ένα επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό στη δουλειά της Βρετανής καλλιτέχνιδας, που εργάζεται στο Άμστερνταμ ως γραφίστρια.

Ωστόσο, ένα αντίθετο κίνημα είναι καθ’ οδόν. Αρκετές τεχνολογικές εταιρείες δημιουργούν τρόπους ώστε να κοιτάμε λιγότερο το κινητό μας. Μπορείτε να ρυθμίσετε έναν χρονοδιακόπτη (και για τα παιδιά σας), να αντιμετωπίσετε στατιστικά σχετικά με τη χρήση σας και να ενεργοποιήσετε μια λειτουργία “μην ενοχλείτε”. Παραμένει το ερώτημα αν αυτού του είδους οι παρεμβάσεις θα φέρουν πραγματική αλλαγή. Προς το παρόν φαίνεται ότι προτιμάμε να βυθιζόμαστε στις ψηφιακές μας πραγματικότητες παρά στο άμεσο περιβάλλον μας.

Η κατασκευή του έργου επέτρεπε στον κόσμο να βιώσει πραγματικά τον τρόπο που αυτό επηρεάζει τους άλλους, αφού μπορούσε να καθίσει ανάμεσα στους “απορροφημένους χρήστες” της Gali May Lucas.

Το γλυπτό φέτος βρισκόταν σε Φεστιβάλ του Ρέικιαβικ, μπορστά από το Σωφρονιστήριο στο Skólavörðustígur, στις 1 Φεβρουαρίου, ενώ αντίστοιχα παρουσιάστηκε και σε άλλες εκδόσεις του Amsterdam Light Festival, πέραν την 7ης όπου πρωτοεμφανίστηκε. Γενικώς, το γλυπτό αποτελεί σημαντικό μέρος σε πολλές πόλεις όπου διεξάγεται το αντίστοιχο Φεστιβάλ.

Μάλιστα, το έργο βραβεύτηκε το 2019 στα βραβεία Lightning Design Awards.

Τι είναι το Lightning Design

en skincare by ARCHIEE A’ design award winner in interior space and exhibition design category, 2020 image © david foessel

Αν και πολλοί πιστεύουν ότι ο σχεδιασμός φωτισμού είναι απλά η εύρεση των κατάλληλων φωτιστικών για έναν χώρο, και αυτό είναι γενικά αληθές, είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που καθοδηγείται από τον σχεδιαστή φωτισμού.

Αυτή η διαδικασία σχεδιασμού φωτισμού απαιτεί τον συνδυασμό τεχνικής, αισθητικής και εμπειρικής γνώσης και στοχεύει στον μετασχηματισμό όλων των τύπων χώρων με βάση την εμπειρία των χρηστών και τις ανάγκες τους. Στοχεύει επίσης στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής ή των κύριων σχεδιαστικών στοιχείων για να επιτευχθεί ένα ελκυστικό και πρωτότυπο αποτέλεσμα.

Όσο κι αν ακούγεται ξένο σαν όρος, lightning designers εργάζονται σε συναυλίες-υπερθεάματα αλλά και γενικά στην διακόσμηση και την αρχιτεκτονική ενός χώρου.

Σχετικά με τον εθισμό στα κινητά – Οι αιτίες της προβληματικής χρήσης

Η πλειοψηφία των οικογενειών όπου υπάρχουν παιδιά εφηβικής ηλικίας αντιμετωπίζουν μικρότερα η μεγαλύτερα προβλήματα με τη χρήση των κινητών τηλεφώνων. Οι καβγάδες τόσο για τον χρόνο που περνούν οι έφηβοι με τα κινητά τους τηλέφωνα όσο και με το τι κάνουν και τι βλέπουν σε αυτά είναι συνεχείς.

Πλήθος μελετών προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις στο φαινόμενο της αποκαλούμενης «προβληματικής» χρήσης των κινητών τηλεφώνων από τους εφήβους και δύο νέες μελέτες που και τις δύο πραγματοποίησαν επιστήμονες του τμήματος Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης του King’s College London έρχονται να ενισχύσουν στο μεγαλύτερο βαθμό τις ανησυχίες που έχουν πολλοί γονείς για τις αιτίες αυτής της προβληματικής χρήσης των κινητών τηλεφώνων από τα παιδιά τους.

Ως αιτίες της προβληματικής χρήσης των εφήβων με τα κινητά τους τηλέφωνα οι δύο μελέτες αναφέρουν την κατάθλιψη, το άγχος και την αυπνία. Οι έφηβοι που πήραν μέρος στις δύο μελέτες και έκαναν κακή χρήση του κινητού τηλεφώνου τους εμφάνιζαν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν άγχος, τριπλάσιες πιθανότητες να έχουν κατάθλιψη και 64% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αϋπνία σε σχέση με τους εφήβους που κάνουν λελογισμένη χρήση των κινητών τους τηλεφώνων.

Η συμπεριφορά

Η προβληματική χρήση των κινητών τηλεφώνων από τους εφήβους στη μελέτη συνδέεται άμεσα με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ειδικότερα του TikTok και του Instagram. Οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματα τους υποδεικνύουν συμπεριφορά εξάρτησης των εφήβων με τα κινητά τους τηλέφωνα με ότι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται για τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπιστεί από το οικογενειακό τους περιβάλλον και τους ίδιους.

Πολλές χώρες έχουν αρχίσει να ασχολούνται επισταμένα με το ζήτημα αυτό και αρχίζουν να θεσπίζουν κανονισμούς περιορισμού της χρήσης των κινητών τηλεφώνων από τους εφήβους όπου αυτό είναι εφικτό όπως για παράδειγμα, στα σχολεία.