H θανάσιμη μοναξιά της Βόρειας Ελλάδας και τα πικρά σταφύλια της οργής

Χειμώνας 1974: Επισκεφτήκαμε οικογενειακώς έναν εξάδερφο της μητέρας μου που ήταν διορισμένος δάσκαλος στις Μάντρες του Κιλκίς. Θυμάμαι να φτάνουμε στο χωριό βράδυ, είχε μια απόκοσμη ερημιά και το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση στο σπίτι των ανθρώπων ήταν πώς η τηλέοραση έπαιζε Γιουγκοσλαβικά κανάλια. Ελληνικά δεν έπιαναν. Εκείνο το Σαββατοκύριακο, αν και ήμουν παιδί, θυμάμαι τους ανθρώπους να λένε στους γονείς μου πόσο ξεχασμένοι από το θεό και τους ανθρώπους ένοιωθαν εκεί, στο μεθοριακό σταθμό. Το παράπονο τους δεν το ξέχασα ποτέ.

Ιούνιος 2024: Ο πρωθυπουργός της χώρας δίνει συνέντευξη στον Alpha μια μέρα μετά τις εκλογές. Η κουβέντα εστιάζεται στα τραγικά ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος στη Βόρεια Ελλάδα: ”Η βόρεια Ελλάδα έχει έναν καθοριστικό ρόλο να παίξει, ειδικά η Κεντρική Μακεδονία -είναι η δεύτερη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας-, γιατί εκεί θα έλεγα ότι εστιάζεται ίσως και περισσότερο το πρόβλημα. Υπάρχει πάντα και αυτή η αίσθηση, ξέρετε, μιας σχετικής αδικίας. Σε έναν βαθμό είναι δικαιολογημένη, γι’ αυτό και έχουμε σκύψει τόσο πολύ πάνω από τη Βόρεια Ελλάδα, και ειδικά πάνω στη Θεσσαλονίκη. Αλλά, όπως σας είπα, ο τελικός απολογισμός θα γίνει στα τέσσερα χρόνια. Και αισθάνομαι μερικές φορές -και το καταλαβαίνω αυτό, σε κάθε εκλογή γίνεται- ότι οι προσδοκίες μιας τετραετίας συμπιέστηκαν σε έναν χρόνο.”

Τι έχει μεσολαβήσει ανάμεσα σε αυτά τα 50 χρόνια; Η απόλυτη εγκατάλειψη. Η υδροκέφαλη ανάπτυξη του ελληνικού νότου σε βάρος του Βορρά. Η απόλυτη υποτίμηση της νοημοσύνης των πληθυσμών που ζουν εδώ πάνω. Η αίσθηση της αδικίας που μεγάλωσε. Η παραίτηση. Η απογοήτευση. Η στροφή στα άκρα. Η ενστικτώδης τιμωρία ενός συστήματος που υποτίμησε το δικαιολογημένο αίσθημα αγανάκτησης. Την ασφυκτική αίσθηση μιας χώρας δυο ταχυτήτων. Μιας χώρας που βλέπει το κέντρο της και κάποιες περίβλεπτες περιφέρειες από όπου κατάγονται ισχυρά πολιτικά τζάκια να καλπάζουν και την υπόλοιπη επικράτεια να μαραζώνει.

Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος του εργασιακού μου βίου, εργάζομαι 36 χρόνια ως δημοσιογράφος επισημαίνοντας αυτή την αδικία, αυτή την υστέρηση, μιλώντας για την δεύτερη πόλη της χώρας, μια πόλη με ιστορία τεράστια, με παρελθόν ένδοξο, λαμπρό, μια πόλη παράδειγμα στους αιώνες, που της επιφυλάχθηκε η μοίρα της παρακόρης τα τελευταία 30 και βάλε χρόνια.

Έγραψα δεκάδες άρθρα και έκανα χιλιάδες ραδιοφωνικές εκπομπές επισημαίνοντας από τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας και δώθε το χάσμα που μεγάλωνε. Την κοροϊδία που έχουμε υποστεί. Την υποβάθμιση που έγινε θηλιά στο λαιμό, όχι μόνο της δικής μου πόλης αλλά και μιας ολόκληρης γεωγραφικής περιοχής που είδε τη ζωή των ανθρώπων της να υποβαθμίζεται, τις υποδομές της να ξεφτίζουν και να καταρρέουν, την αποβιομηχάνιση, τον μαρασμό. Το φτύσιμο κατάμουτρα.

Μίλησα άπειρες φορές για ένα πολιτικό προσωπικό απίθανο, που στέλνει καθημερινά δελτία τύπου και κοκορεύεται για ένα αόρατο νοιάξιμο, για έργα που τάχα προχωράνε και δεν ξεκινούν καν, για κατορθώματα φανταστικά. Ένα προσωπικό βέβαια που κάποιος το επέλεγε για να κοροϊδεύει το πολιτικό ακροατήριο, διότι δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών.

Και φτάνουμε στο καλοκαίρι αυτό που δυσαρέσκεια γίνεται πια σιωπηλή οργή, που κάθε περιοδεία αξιωματούχων για να κάνουν μασάζ με ψέματα στους ιθαγενείς οδηγεί σε νέες διαρροές προς τα άκρα, προς απίθανους λαϊκιστές σαλτιμπάγκους που μιλάνε με φωνές λογικής στο όνομα του λαού, που κάθε πληρωμένο πρωτοσέλιδο από υποτιθέμενα ”έντυπα” ή ”ειδησεογραφικά site” που μιλούσαν για ανάπτυξη, για το μετρό που θα πάρουμε σε ένα χρόνο, για τις επενδύσεις που έρχονται, που κάθε πρωθυπουργικός λόγος στη ΔΕΘ, έμοιαζε με βραδυφλεγή βόμβα που πυροδοτούσε σιωπηλά την οργή.

”Δεν μπορώ να φτιάξω το Flyover σε έναν χρόνο στη Θεσσαλονίκη. Το Μετρό θα το παραδώσουμε μέχρι το τέλος του χρόνου, περάσαμε από 40 κύματα. Δεν μπορώ να χτίσω το παιδιατρικό νοσοκομείο μέσα σε έναν χρόνο, αλλά το 2027 θα είναι έτοιμο”, είπε χθες ο ΠΘ.

Ναι, οκ απλά εκείνος κυβερνούσε και την προηγούμενη τετραετία και το κόμμα του με μικρές διακοπές δεκαετίες. Οι ίδιοι άνθρωποι που σήμερα εισπράτουν την οργή βρίσκονται πίσω από το μαρασμό.

Είναι βαθιά υποκριτικό να πιστεύει κανείς ότι όλη αυτό το διαχρονικό φτύσιμο σε βάρος μιας περιοχής που ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος τελευταία και δεν βρήκε ποτέ εντέλει τη θέση που της αξίζει κάποια στιγμή δεν θα το πλήρωνε κανείς. Τα σταφύλια της οργής έχουν πάντα πικρή γεύση, για όποιον τα γεύεται. Γιατί κάποια στιγμή δεν μένουν μόνο σε θυμωμένες φατσούλες σε αναρτήσεις…