Η συμβίωση με την αθλιότητα

Λέξεις: Χάρης Χεϊζάνογλου

Η έφορος αρχαιοτήτων της Θεσσαλονίκης αποφάσισε ότι το ανάκτορο του Γαλερίου στην πλατεία Ναυαρίνου χρειάζεται προστασία, και ότι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσει το μνημείο είναι να του βάλει κάγκελα.

Εκεί που για πάρα πολλά χρόνια υπήρχε αυτό το χαμηλό τοιχίο, που επέτρεπε την ανεμπόδιστη θέαση του χώρου, και σε ένα από τα ελάχιστα σημεία της πόλης που υπάρχει ένα μεγάλο άνοιγμα με οπτική συνέχεια, χωρίς να ενημερώσει κανέναν πήγε μια μέρα και έφτιαξε ένα κλουβί.

Καμία φροντίδα, καμία μελέτη, κανένας σχεδιασμός, καμία πρόθεση πραγματικής διαχείρισης του χώρου και του μνημείου, καμία συνείδηση ότι τα μνημεία είναι ενεργοί χώροι και συμμετέχουν στη ζωή της πόλης, ότι το μνημείο για να είναι κομμάτι της ζωής της πόλης πρέπει να φαίνεται, καμία πραγματικά σοβαρή διαδικασία, καμία ευφυΐα, καμία αγάπη για τον δημόσιο χώρο και τις αρχαιότητες, καμία διάθεση για την ελάχιστη σκέψη και προσπάθεια. Προστασία = Κάγκελα και τέλος…

Δεν χρειάζεται να συζητήσουμε καν ότι ο χώρος, όπως τον ξέρουμε εδώ και δεκαετίες είχε απλά έναν χαμηλό τοίχο, ότι εδώ και δεκαετίας, στην Αρχαία Ρωμαϊκή Αγορά της Θεσσαλονίκης, υπάρχει μόνο ένας χαμηλός τοίχος. Ότι λύση μπορεί να είναι απλά η φύλαξη του χώρου, ότι στην τελική ακόμα κι αν θες να βάλεις κάγκελα, πρέπει να ψάξεις να βρεις τα κατάλληλα κάγκελα, να σκεφτείς εναλλακτικές, να σκεφτείς μήπως πρέπει να βάλεις κάτι διαφανές, ή έστω ένα πλέγμα λιγότερο πυκνό, λιγότερο άθλιο.

Όχι, το κάθε τί, ο κάθε χώρος, η κάθε παρέμβαση στο χώρο, πρέπει καθημερινά να σου υπενθυμίζει ότι πρέπει να συμβιώσεις με την προχειρότητα, με την αθλιότητα, με την φοβική και ανεπαρκή διαχείριση του οτιδήποτε, με κάγκελα και σιδεριές, με φράχτες να σου κλείνουν τη θέα, μέχρι το βλέμμα σου και η σκέψη σου να μην μπορεί να δει μακρύτερα από την άκρη της μύτης σου…

*Ο Χάρης Χεϊζάνογλου είναι αρχιτέκτονας