Ο Δρόμος έχει την δική του Ιστορία: Εγνατία Οδός

Μια πόλη, μεγάλοι δρόμοι και οι ιστορίες που κρύβουν εντός τους. Καταστήματα, κτίρια, γεγονότα μικρά και μεγάλα που σημάδεψαν τον ρου της ιστορίας. Οι ποιητές και συγγραφείς που τους μνημόνευσαν στα έργα τους, οι άνθρωποι που περπάτησαν και περπατούν πάνω τους, η καθημερινότητα μιας πόλης που συνεχίζει μέσα στα χρόνια, γράφοντας την δική της ιστορία.

Η πλατεία Βαρδαρίου (πλατεία Δημοκρατίας σήμερα) είναι η αρχή μέτρησης των χιλιομετρικών αποστάσεων με το 0 να δεσπόζει σε μια μαρμάρινη επιγραφή κάτω από το άγαλμα του βασιλιά Κωνσταντίνου του πρώτου. Εκεί βρίσκεται και η αρχή της Εγνατία οδού. Η πιο δημοφιλής λεωφόρος της πόλης. Δρόμος με καταστήματα κάθε είδους, που στην διαδρομή του μπορεί κάποιος να θαυμάσει την πλατεία Αριστοτέλους, την πλατεία Αγίας Σοφίας, την Καμάρα, τα ανάκτορα του Γαλέριου και την Ροτόντα, μικρές και μεγάλες εκκλησίες, παλιές και καινούργιες, να φτάσει μπροστά από την Δ.Ε.Θ. και την πανεπιστημιούπολη. Στο παλιό Στρατιωτικό Νοσοκομείο 424 στην 3η Σεπτεμβρίου, η οδός Εγνατία συνεχίζει με την ονομασία Κωνσταντίνου Καραμανλή (πρώην Νέα Εγνατία).

Διαβάστε περισσότερα: Αποκαλύφθηκε το “σημείο μηδέν” της Θεσσαλονίκης

Η αρχαία Εγνατία οδός αποτελεί ιστορική οδική αρτηρία που ανοίχτηκε από τους Ρωμαίους και ένωνε το Δυρράχιο της Αλβανίας με την Κωνσταντινούπολη. Την χρησιμοποίησε ο απόστολος Παύλος κατά την πορεία του προς την Ρώμη. Κατασκευάστηκε το 2ο αιώνα π.Χ., είναι από τους πιο παλιούς δρόμους και τμήματα του συναντάμε σε ευρήματα σε πολλές πόλεις της Βόρειας Ελλάδος. Στην Καβάλα σώζεται ένα τμήμα του παλαιού δρόμου, ο οποίος, μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, αποτελούσε την κύρια οδική αρτηρία που ένωνε την Καβάλα με την αρχαία πόλη των Φιλίππων. Η Εγνατία οδός διέσχιζε τη Βαλκανική χερσόνησο, από την ανατολική Αδριατική ως τα Κύψελα, περνώντας από Δυρράχιο, Οχρίδα, Ηράκλεια, Πέλλα, Θεσσαλονίκη, Αμφίπολη, Φιλίππους, φτάνοντας στην Κωνσταντινούπολη και στα πέρατα της Ασίας. Ουσιαστικά αποτέλεσε για πάνω από 2.000 χρόνια τον πρώτο οδικό άξονα, όπως νοείται στις μέρες μας, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τύχη της Ρώμης και όλων των άλλων δυνάμεων που κυριάρχησαν στα Βαλκάνια. Ακόμα και πριν την κατασκευή της, κατά την διάρκεια των πολέμων μεταξύ Μακεδόνων και Περσών, ακολουθήθηκε πορεία παραπλήσια με την τελική πορεία της Εγνατίας Οδού.

Η οδός Εγνατία της Θεσσαλονίκης διασταυρώνεται με κεντρικούς δρόμους, όπως Ίωνος Δραγούμη, Βενιζέλου, Εθνικής Αμύνης, Αγγελάκη και 3η Σεπτεμβρίου. Δρόμος διπλής κατεύθυνσης με λεωφορειολωρίδες και δυο λωρίδες αυτοκινήτων, που δυστυχώς τα παρκαρισμένα και διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα κάνουν την διέλευσή της δύσκολη. Παρόλο που στο διαβά της συναντά κανείς όμορφες εικόνες, τα έργα του μετρό έχουν κάνει πολλά σημεία της δύσβατα. Στις παρυφές βρίσκονται συγκεντρωμένα τα περισσότερα ξενοδοχεία. Οι φωτεινές τους επιγραφές αντανακλούν κόκκινα-μπλε χρώματα στην άσφαλτο και συγκεντρώνουν μια πολύβουη κυψέλη εθνοτήτων.

Τα πιο δημοφιλή σημεία συνάντησης της πόλης γίνονται και αυτά εντός της. Καμάρα, Ναυαρίνου, άγαλμα Βενιζέλου, Έκθεση, πανεπιστήμια. Και ποιος δεν έχει σταθεί γωνία σε έναν από τους κάθετους δρόμους για να περιμένει κάποιο ραντεβού. Τα πρώτα τραμ της πόλης, μέχρι και την κατάργησή τους, περνούσαν από την Εγνατία οδό, μια εικόνα που βλέπουμε συχνά σε παλιές φωτογραφίες και καρτ ποστάλ.

Δεκάδες πορείες κάθε χρόνο ξεκινούν από Αριστοτέλους για να καταλήξουν στη Δ.Ε.Θ., στα πανεπιστήμια, στο Αμερικάνικο προξενείο, ή στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης. Μια από τις ιστορικότερες και πιο αιματοβαμμένες ήταν αυτή στις 9 Μαΐου 1936. 12.000 καπνεργάτες ξεκινούν μια μεγάλη απεργία που εξαπλώνεται και σε άλλους κλάδους εργατών. Η αστυνομία προσπαθεί να εμποδίσει την απεργία. Ο επικεφαλής των αστυνομικών, διοικητής της χωροφυλακής Ντάκος, δίνει εντολή να ανοίξουν πυρ οι αστυνομικοί. Ο απολογισμός της ημέρας 12 νεκροί και 300 τραυματίες. Ο πρώτος νεκρός της ημέρας ο Τάσος Τούσης, πέφτει στην διασταύρωση των οδών Εγνατία και Βενιζέλου, έξω από το Αλκαζάρ. Ήταν μόλις 25 ετών, αυτοκινητιστής, με καταγωγή από το Ασβεστοχώρι. Οι απεργοί, με το που αντιλαμβάνονται τον θάνατό του, ξεσηκώνονται. Ξηλώνουν μια πόρτα, πάνω στην οποία περιφέρουν το σώμα του κατά μήκος του δρόμου. Ο Ριζοσπάστης την επομένη δημοσιεύει την ιστορική πλέον φωτογραφία της μάνας του Τάσου Τούση να θρηνεί επάνω από το σώμα του στην μέση της οδού Εγνατία. Η φωτογραφία συγκλόνισε τόσο πολύ τον Γιάννη Ρίτσο, που τον ενέπνευσε να γράψει τον «Επιτάφιο». Στο σημείο εκείνο υπήρχε το μνημείο των καπνεργατών, το οποίο έχει μετακινηθεί λόγω των έργων του μετρό, με την ελπίδα να επανατοποθετηθεί μετά το πέρας των εργασιών.

Διαβάστε επίσης: Ο Χάρτης της πόλης: Το Αλκαζάρ ελέω μετρό

Απέναντι, το γνωστό σε όλους Αλκαζάρ τζαμί, που χτίστηκε το 1468 στη μνήμη του επιφανούς Οθωμανού στρατιωτικού Χαμζά μπέη. Αρχικά, προοριζόταν για περιορισμένης έκτασης χρήση, σταδιακά όμως αναπτύχθηκε, αποκτώντας μιναρέ, αλλά και μεγάλη περιστύλια αυλή. Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ελληνικό στρατό, συνέχισε να λειτουργεί ως τζαμί μέχρι το 1925, όταν εγκατέλειψαν την πόλη και οι τελευταίοι μουσουλμάνοι που εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Έκτοτε, παρόλο που κρίθηκε διατηρητέο μνημείο, λειτούργησε αρχικά ως τηλεγραφείο, ενώ στη συνέχεια πέρασε στην κυριότητα Εβραίου επιχειρηματία και μετατράπηκε σε κινηματογράφο με την ονομασία Αλκαζάρ. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο επιχειρηματίας εξαναγκάστηκε να μεταβιβάσει την ιδιοκτησία του κτιρίου σε χριστιανό προσφυγικής καταγωγής, ενώ μεταπολεμικά στεγάστηκαν εμπορικά καταστήματα. Το 2006 πέρασε στην κυριότητα του υπουργείου Πολιτισμού και ξεκίνησαν οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του κτιρίου με σκοπό να στεγαστούν στον χώρο τα αρχαιολογικά ευρήματα που αποκαλύπτονται από τις εργασίες για το μετρό της Θεσσαλονίκης. Λίγα μέτρα πιο κάτω, τα ευρήματα του μετρό θα κρίνουν την μελλοντική μορφή της περιοχής. 

Πριν την πλατεία Αριστοτέλους και το άγαλμα του Βενιζέλου, η Παναγία Χαλκέων, η κόκκινη εκκλησία, χτίστηκε το 1028 στην περιοχή της Χαλκευτικής στοάς της Ρωμαϊκής αγοράς. Σήμερα, στη δυτική πλευρά της εκκλησίας λειτουργούν ακόμη καταστήματα που πωλούν χάλκινα είδη, εκκλησιαστικά σκεύη και αναμνηστικά. Στο κέντρο, ο ανδριάντας του Βενιζέλου, σημείο συνάντησης κάθε πορείας και αριστερά το λουτρό «Μπέη Χαμάμ – Χαμάμ ο Παράδεισος» σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση. Χρονολογείται στο 1444 π.Χ., λειτουργούσε ως και το 1960, ενώ σήμερα είναι χώρος που φιλοξενεί εκθέσεις τέχνης. Δίπλα ακριβώς, σώζονται τα κατάλοιπα πολυτελούς κρήνης που χρονολογείται από τα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. Αυτή η κρήνη είναι η πρώτη που αποκαλύφθηκε πριν ξεκινήσει το έργο του Μετρό. Άλλη μια ήρθε στο φως στον σταθμό Αγίας Σοφίας. Η Αρχαία οδός κάτω από την Εγνατία συνεχίζεται και στα έγκατα ανάμεσα στους δύο σταθμούς και μέχρι την Πλατεία Δημοκρατίας.

Διαβάστε περισσότερα: Ο χάρτης της πόλης: Αγιορείτικη εστία

Στον αριθμό 109, το ιστορικό Μέγαρο Νεδέλκου, στο οποίο από το 2001 στεγάζεται η Αγιορείτικη Εστία, με βιβλιοπωλείο εκθεσιακούς χώρους και έναν πανέμορφο κήπο. Ο Ιωάννης Νεδέλκος, πατέρας του Κωνσταντίνου Νεδέλκου, του δωρητή του κτιρίου στο Δήμο, γεννήθηκε στην Έδεσσα το 1867, σπούδασε ιατρική και ήρθε στην Θεσσαλονίκη το 1898 για να εργαστεί ως ιατρός. Ο Νεδέλκος υπήρξε ο ιδρυτής του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Ο γιος του Κωνσταντίνος, ιατρός και ο ίδιος, το 1930 κατασκευάζει την «Κλινική Νεδέλκου» πίσω από το Μέγαρο Νεδέλκου, γνωστό πλέον ως Αγιορείτικη εστία. To 1978 με τον σεισμό, η κατοικία και η κλινική χαρακτηρίζονται κόκκινα και ο Κωνσταντίνος Νεδέλκος, στην προσπάθεια να σώσει το κτήριο, το χαρίζει στο Δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος όμως αρνείται να το αποδεχτεί! Κατεδαφίζεται η κλινική και ένα μέρος της στέγης της κατοικίας, οπότε παρεμβαίνει το ΥΠΠΟ και κηρύσσει το κτίριο «Έργο Τέχνης». Το 1994, ο Δήμος αποδέχεται τελικά την δωρεά και το 1996 η «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» αναλαμβάνει την αποκατάσταση του.

Διαβάστε περισσότερα: Ο Χάρτης της πόλης: Η μικρή εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

Στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Παλαιών Πατρών Γερμανού, ανάμεσα στον ναό της Παναγίας Γοργοεπηκόου και στον ναό της Υπαπαντής, βρίσκεται η μικρή εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Η ανέγερση του ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, βάσει ενός νομίσματος που βρέθηκε τοποθετημένο στον τρούλο, πραγματοποιήθηκε γύρω στο 1350. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο εσωτερικό της εκκλησίας, κάτω από το δάπεδο της βόρειας και της νότιας κόγχης, καθώς και στον νάρθηκα, αλλά και στον περιβάλλοντα του κτηρίου χώρο, εντοπίστηκαν τάφοι, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αρχικά ήταν ταφικό μνημείο. Ο ναός είναι ένας από τους 15 που έχουν χαρακτηριστεί ως μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.

Διαβάστε περισσότερα: O σύγχρονος άγιος που μαρτύρησε στην Θεσσαλονίκη

Συνεχίζοντας στα δεξιά στον ναό της Υπαπαντής. Ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής με γυναικωνίτη και είναι επενδυμένη εξωτερικά με λαξευτούς λίθους που εναλλάσσονται με πλίνθους. Σε κάποια σημεία του ναού, βρίσκουμε απομεινάρια ρωμαϊκών και βυζαντινών γλυπτών και μια βυζαντινή επιγραφή του 1272. Από την ξυλόγλυπτη διακόσμηση του 19ου αιώνα, ξεχωρίζει η θύρα της Ωραίας Πύλης με την παράσταση του Ευαγγελισμού, έργο της Κρητικής Σχολής του 16ου αιώνα. Εξωτερικά και δίπλα στο ναό, ένα προσκυνητάρι και μια επιγραφή μαρτυρούν πως στο σημείο εκείνο μαρτύρησε ο Άγιος Νεομάρτυρας Μιχαήλ από τη Γρανίτσα των Αγράφων.

Ο Μιχαήλ, από μικρό παιδί έτρεφε μεγάλη πίστη και αγάπη για τον Χριστιανισμό. Στα έξι του έμεινε ορφανός από πατέρα και αποφάσισε να εγκαταλείψει την δύσκολη ζωή στο χωριό και να εγκατασταθεί στην Θεσσαλονίκη. Εκεί, έμαθε την τέχνη του αρτοποιού και άνοιξε δικό του αρτοπωλείο. Ήταν γνωστός και αγαπητός για την καλοσύνη του και ένα μεγάλο μέρος των άρτων της ημέρας το μοίραζε στους φτωχούς. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, έγινε ο καλός αρτοπώλης της πόλης που βοηθάει όσους τον έχουν ανάγκη. Λίγες ημέρες μετά την Σαρακοστή του 1544, μιλώντας με έναν μουσουλμάνο πελάτη του και εξηγώντας του τις αρετές του Χριστιανισμού, τον άκουσε ένας Τούρκος νομοδιδάσκαλος, και κατήγγειλε ότι βλασφημεί τη μουσουλμανική θρησκεία. Τούρκοι στρατιώτες τον συνέλαβαν, τον έδεσαν και τον πήγαν στον διοικητή της πόλης. Στο δικαστήριο, ο δικαστής τον συμβούλεψε να αρνηθεί τον Χριστιανισμό και να ζητήσει συγνώμη για να σώσει την ζωή του. Όταν ο Μιχαήλ αρνήθηκε, ο δικαστής διέταξε να τον κάψουν στην πυρά. Μερικές μέρες αργότερα, οδηγήθηκε στον τόπο του μαρτυρίου του, ο οποίος είναι αυτός δίπλα από την εκκλησία της Υπαπαντής, εκεί που σήμερα βρίσκεται το προσκυνητάρι προς τιμήν του. Πλήθος κόσμου μαζεύτηκε, χριστιανοί, μουσουλμάνοι και εβραίοι. Ο Μιχαήλ, ήρεμος και χωρίς φόβο, οδηγήθηκε στην πυρά, ενώ έψελνε και προσευχόταν. Η ημέρα του μαρτυρίου ήταν η 21η Μαρτίου του 1544, ημέρα που εορτάζεται και η μνήμη του.

Απέναντι από την Υπαπαντή, η Παναγία Δεξιά στέκει επιβλητική σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία, απέναντι από την Καμάρα, την Ροτόντα και την πλατεία Ναυαρίνου. Κατασκευάστηκε το 1956, στη θέση του βυζαντινού ναού του Αγίου Υπατίου. Η ονομασία του ναού έχει δύο εκδοχές, η μία λέει πως ένας μοναχός είδε σε όνειρο την Παναγία να του λέει να τοποθετήσει την εικόνα της δεξιά της εισόδου του ναού και η άλλη πως η Θεοτόκος εικονίζεται Δεξιοκρατούσα, φέρει δηλαδή τον Ιησού στο δεξί της χέρι, κάτι που δεν είναι τόσο συνηθισμένο σε αγιογραφίες. 

Διαβάστε περισσότερα: O Χάρτης της πόλης: Παλιά Φιλοσοφική

Το 1925, ιδρύεται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με πρώτη τη Φιλοσοφική Σχολή και το νεοκλασικό σωζόμενο κτήριο της. Αυτός είναι ο λόγος που η περιοχή γύρω από τις σχολές και μέχρι την Ροτόντα σφύζει καθημερινά από ζωή, με πολλά στέκια στα οποία συχνάζουν φοιτητές. Το Α.Π.Θ. είναι χτισμένο επάνω στο αρχαίο εβραϊκό νεκροταφείο, το οποίο ιδρύθηκε κατά την πρώιμη ρωμαϊκή εποχή, όταν οι πρώτοι Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Η εβραϊκή νεκρόπολη έχει εντοπιστεί στο τμήμα ανάμεσα στα κτίρια της Νομικής και Θεολογικής Σχολής, καθώς επίσης και στο κτίριο της Διοικήσεως του ΑΠΘ. Η καταστροφή των νεκροταφείων συντελέστηκε το 1942 επί γερμανικής κατοχής, όταν μετατράπηκαν σε μάντρα οικοδομικών υλικών, μαρμάρου και τούβλων, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά το τέλος του πολέμου. Οι μαρμάρινες πλάκες, που άλλοτε σκέπαζαν τις σωρούς των νεκρών, ήταν πλέον συγκεντρωμένες σε στοίβες και ο κάθε περαστικός μπορούσε να πάρει όσες ήθελε για να επισκευάσει το σπίτι του ή να στρώσει την αυλή του. Τα τούβλα, που ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμυρίων, φορτώνονται από τις υπηρεσίες του στρατού κατοχής για να επισκευάσουν τους δρόμους και να χτίσουν οχυρά. Σήμερα, εις μνήμην αυτής της τεράστιας καταστροφής, έχει τοποθετηθεί μνημειακό άγαλμα στο ύψος της κεντρικής βιβλιοθήκης.

Διαβάστε περισσότερα: 80 στιγμιότυπα από την ιστορία της ΔΕΘ

Απέναντι από το Α.Π.Θ., το 1926 ο Νικόλαος Γερμανός εγκαινιάζει την Δ.Ε.Θ., στην κεντρική πύλη της οποίας, επί της Εγνατία οδού, συρρέουν εκατοντάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Η Δ.Ε.Θ από τα πρώτα κιόλας χρόνια έγινε μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της πόλης, σημείο αναφοράς για τους εμπόρους της χώρας. Στα χρόνια που ακολουθούν γεννήθηκε εντός της ο φραπές, το «Φεστιβάλ τραγουδιού» που ανέδειξε τραγουδιστές που σήμερα είναι σούπερ σταρ, το λούνα παρκ που όλοι θυμούνται με νοσταλγία. 

Στην είσοδο της Δ.Ε.Θ., το γνωστό σε όλους σιντριβάνι, έργο του 19ου αιώνα κατασκευασμένο από λευκό μάρμαρο. Ο θεμέλιος λίθος του τοποθετήθηκε σε επίσημη τελετή τον Μάρτιο του 1889. Γύρω από το σιντριβάνι υπήρχε πάντα πολύς κόσμος που καθόταν να ξαποστάσει, για να πιει νερό αυτός και τα ζώα του. Το 1936, ο δήμος Θεσσαλονίκης έβγαλε το σιντριβάνι και το πέταξε σε μια αποθήκη για να διευκολυνθεί η διάνοιξη της Εγνατία οδού. Μόλις το 1976 και ενώ πολλά τμήματά του καταστράφηκαν, το σιντριβάνι βρέθηκε και ξεκίνησε η αποκατάσταση του.

Η Εγνατία οδός έζησε πολλές ιστορικές στιγμές, μιας που μέχρι και σήμερα αποτελεί την κεντρική αρτηρία της πόλης.

Στις 9 Απριλίου 1941, μετά από σκληρές μάχες του ελληνικού στρατού, οι Γερμανοί φτάνουν στην Θεσσαλονίκη. Ο Μητροπολίτης Γεννάδιος, ο στρατιωτικός διοικητής Ραγκαβής, ο δήμαρχος Μερκούριος παραδίδουν την πόλη. Φιλογερμανικές παρατάξεις βγαίνουν στο δρόμο για να υποδεχτούν τα στρατεύματα κατοχής που παρελαύνουν κατά μήκους την οδού Εγνατίας. Μετά το τέλος του πολέμου, από την Εγνατία γίνεται και η είσοδος του Ελληνικού στρατού και η παράδοση της πόλης στην Ελεύθερη Ελλάδα. Από την Εγνατία περνάνε και τα στρατεύματα που θα απελευθερώσουν την Θεσσαλονίκη κατά την διάρκεια της επανάστασης και της σύστασης του νέου Ελληνικού κράτους. 

Στην Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών των κρατών-μελών της Ε.Ε. που διεξήχθη στις 20 και 21 Ιουνίου 2003, στο ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς, πραγματοποιήθηκαν συγκεντρώσεις και πορείες διαμαρτυρίας. Ο απολογισμός, μια Εγνατία πεδίο μάχης. Χιλιάδες διαδηλωτές, μαγαζιά φρούρια κλεισμένα με λαμαρίνες, μολότοφ, δακρυγόνα, σπασμένα αυτοκίνητα. Το βιβλιοπωλείο Μπίμπης, ένα φαρμακείο, ο Θείος Βάνιας, ο Μασούτης τα McDonalds, το κατάστημα Γερμανός κατά μήκους της Εγνατίας, από Αγία Σοφία μέχρι Αριστοτέλους, καίγονται ολοσχερώς. Αν και γρήγορη η αποκατάστασή τους, το κτήριο επί της Αριστοτέλους είναι ακόμα σημαδεμένο με μαύρο χρώμα και στάχτη από την φωτιά.

Κατά μήκος του δρόμου, συναντάμε το άγαλμα του Βενιζέλου, το γλυπτό του Ζογγολόπουλου, όμως το πιο εντυπωσιακό της νεότερο έργο τέχνης, παραμένει το παπούτσι του Καρύδα, που κάποτε περιστρεφόταν και φώτιζε, προσελκύοντας τα βλέμματα των περαστικών. 

Εγνατία, δρόμος εμπορικός, πολύβουος. Λεωφορεία, ταξί, αυτοκίνητα, γραφεία, εμπορικά καταστήματα, μνημεία. Σήμερα δυστυχώς έχει χάσει την λάμψη και την ομορφιά που πολλοί πιστεύουν ότι θα ξαναβρεί με την ολοκλήρωση των έργων του μετρό και ποντάρουν στην οικονομική ευμάρεια, την δημιουργία καταστημάτων εστίασης και ξενοδοχείων.

Διαβάστε επίσης:

Ο Δρόμος έχει την δική του Ιστορία: Αγίας Σοφίας