Αυτά είναι τα πιο περίεργα ελληνικά έθιμα για το Πάσχα
Από τον «ρουκετοπόλεμο» στη Χίο, μέχρι το χορό της βροχής στη Θάσο και την... εκτέλεση του Ιούδα στην Αργολίδα
Όταν ακούμε για τα έθιμα του Πάσχα, έχουμε στο μυαλό μας το σούβλισμα του αρνιού, το βάψιμο των κόκκινων αυγών και στη συνέχεια το τσούγκρισμά τους, τους μπότηδες που πέφτουν και σπάνε από τα μπαλκόνια στην Κέρκυρα.
Όμως μερικά από τα ελληνικά έθιμα για το Πάσχα, πάνε πολλά χρόνια πίσω στον χρόνο και η παράδοσή τους κρατά γερά μέχρι σήμερα, σε χωριά και νησιά της χώρας κι ας είναι λίγο… περίεργα.
Συγκεντρώσαμε μερικά από τα πιο ιδιαίτερα έθιμα της ελληνικής παράδοσης για το Πάσχα που συνεχίζουν να μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά!
Χίος: «Ρουκετοπόλεμος»
Το πιο extreme αν θα το χαρακτήριζε κανείς, έθιμο, είναι αυτό της Χίου, του οποίου οι ρίζες προέρχονται από την τουρκοκρατία.
Πρόκειται για έναν “πόλεμο”, ανάμεσα στην ενορία του Αγίου Μάρκου και την ενορία της Παναγίας Ερυθιανής,
Με εξαίρεση την Γερμανική κατοχή και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, το έθιμο τηρείται κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα, παρά το γεγονός ότι πολλοί έχουν αντιδράσει κατά καιρούς. Παρά το μαγευτικό θέαμα που προσφέρει το βράδυ της Ανάστασης, έχει γίνει η αιτία και για πολλούς τραυματισμούς.
Ηράκλειο: Φαγοπότι… πάνω στα μνήματα
Μπορεί για τους περισσότερους ανθρώπους, το τσούγκρισμα των αυγών, το σούβλισμα του αρνιού και το φαγοπότι τις ημέρες του Πάσχα να γίνονται σε σπίτια και σε αυλές, όμως για τους Κρητικούς και συγκεκριμένα, τους ανθρώπους του Ηρακλείου, η κατάσταση δεν είναι η ίδια, μιας και τις συγκεκριμένες ημέρες τις περνούν… στα μνήματα.
Από τη Μεγάλη Παρασκευή, οι Κρητικοί ξεκινούν τις προετοιμασίες για το γεύμα που θα αφιερώσουν στους ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή. Αφού, λοιπόν, καθαρίσουν και ετοιμάσουν τον χώρο, αφιερώνουν τη Δευτέρα του Πάσχα στους ανθρώπους που έχασαν, γευματίζοντας με παραδοσιακά γλυκά και φαγητά στο κοιμητήριο.
Με αυτόν τον τρόπο, από τη μια τιμούν τη μνήμη των νεκρών τους, ενώ από την άλλη, περνούν το αναστάσιμο μήνυμα των ημερών.
Θάσος: Ο χορός της βροχής
Τραγουδώντας «Για βρεξ’ Απρίλη μ’», οι κάτοικοι της Θάσου πιάνουν τον χορό την τρίτη ημέρα του Πάσχα και αναβιώνουν με αυτόν τον τρόπο ένα έθιμο με διονυσιακές ρίζες.
Ο χορός της βροχής αποτελεί στην ουσία μία επίκληση για ανοιξιάτικη βροχή, την οποία δεν θα μπορούσαν να μη συνοδεύουν οι χοροί και το φαγοπότι. Συγκεκριμένα, οι κάτοικοι στα Καλύβια Λιμεναριών, τρώνε κρέας με ρύζι που μαγειρεύεται σε τσουκάλια και στη συνέχεια μοιράζεται στον κόσμο.
Αργολίδα: Η εκτέλεση του Ιούδα
Με κυνηγετικά όπλα, καραμπίνες και δίκαννα, νεαροί άντρες και γυναίκες, συμμετέχουν κάθε χρόνο στην «εκτέλεση» του Ιούδα, κατά την οποία πυροβολούν το ομοίωμά του, την Κυριακή του Πάσχα.
Αυτό το «πολεμικό» έθιμο κρατά από πάρα πολύ παλιά και οι νέοι το αναβιώνουν κάθε χρόνο, με την συμμετοχή ακόμα και γυναικών “τιμωρώντας” έτσι τον προδότη του Χριστού. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα οι νέοι περιφέρουν στην Ασίνη αλλά και στα γειτονικά χωριά, το ομοίωμα του Ιούδα και μετά την ακολουθία της Αγάπης που τελεί ο ιερέας του χωριού, τον κρεμάνε σε ένα ικρίωμα και τον πυροβολούν μέχρι να διαλυθεί.
Πάτμος: Η τελετή του Ιερού Νιπτήρα
Η τελετή του Ιερού Νιπτήρα στην Πάτμο αποτελεί μια αναπαράσταση της πράξης του Ιησού πριν τον Μυστικό Δείπνο και αποτελεί ένα από τα παλαιότερα θρησκευτικά έθιμα.
Όπως ο Χριστός πήρε μια λεκάνη νερό και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του, έτσι το μεσημέρι της Μεγάλης Πέμπτης στην πλατεία μπροστά στο Δημαρχείο, μοναχοί ή κληρικοί υποδύονται τους δώδεκα Αποστόλους, ενώ τον Ιησού αναπαριστά ο ηγούμενος της Μονής Θεολόγου. Τον ρόλο του Ευαγγελιστή παίρνει ένας κληρικός.
Η αναπαράσταση γίνεται μέσα σε αυστηρά μοναστηριακό κλίμα μέχρι που ο ηγούμενος θα ραντίσει συμβολικά τα πόδια των μοναχών με νερό.
Τα άτομα που παρευρίσκονται στην λειτουργία παίρνουν μια μικρή ποσότητα ιερού νερού για το σπίτι τους πιστεύοντας ότι έχει ιδιαίτερες θεραπευτικές και πνευματικές ιδιότητες.
Έπειτα η πομπή επιστρέφει στο μοναστήρι.