Το ΤΑΙΠΕΔ «ξεπουλάει» τα καλύτερα φιλέτα της Θεσσαλονίκης

Στο σφυρί και «κοψοχρονιά», βγαίνουν τρία ακίνητα – φιλέτα της Θεσσαλονίκης, που αποτελούν όχι τα «ασημικά», αλλά κυριολεκτικά τον θησαυρό της ευρύτερης περιοχής, καθώς πέρα από τα οικονομικά μεγέθη, πρόκειται για μοναδικές και εμβληματικές τοποθεσίες – οικόπεδα, ανυπολόγιστης ιστορικής, πολιτιστικής και περιβαλλοντικής αξίας. Πρόκειται για τη ΔΕΘ, τη Μαρίνα της Αρετσούς και το κάμπινγκ της Αγίας Τριάδας.

Η περίφημη Έκθεση, είναι το μεγάλο «αστικό φιλέτο», στην καρδιά της πόλης που έχει συνδεθεί, όσο κανένα άλλο σημείο, εκτός από τον Λευκό Πύργο, με την σύγχρονη ιστορία και λειτουργία της πόλης. Η Μαρίνα της Αρετσούς, στην Καλαμαριά είναι η μοναδική αστική μαρίνα στη Θεσσαλονίκη, ενώ το Κάμπινγκ της Αγίας Τριάδας, είναι το τοπόσημο της παραλιακής Θεσσαλονίκης, στην καρδιά του Θερμαϊκού Κόλπου.

Και για τα τρία αυτά σημαντικά περιουσιακά, οικονομικά, ιστορικά και περιβαλλοντικά στοιχεία της Θεσσαλονίκης, έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες ώστε να περάσουν στην ζώνη της αξιοποίησης, μέσω ιδιωτικών επενδύσεων. Πρόκειται για το γνωστό μοντέλο ανάπτυξης, που συνάδει με αυτά που επιβάλει η τουριστική «εκβιομηχάνιση» της χώρας, και περιλαμβάνει τη δημιουργία ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων και χώρων στάθμευσης, συνήθως υπόγειων και πολυτελών κατοικιών, διανθισμένων με παρτέρια και ελάχιστους κοινόχρηστους χώρους, που ονοματίζονται «χώροι πρασίνου και αναψυχής».

Φυσικά η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και ως εκ τούτου το σενάριο αξιοποίησης διαφέρει και έχει προσαρμοστεί στα δεδομένα που την χαρακτηρίζουν.

Ωστόσο αυτό που συνδέει άρρηκτα και τις τρείς περιπτώσεις είναι ο κοινός πολιτικός παρονομαστής και η διακομματική συναίνεση ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση τους και να αξιοποιηθούν, πάντα για το… κοινό καλό. Η κυβέρνηση σαφώς υπηρετεί το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης που ευθαρσώς και τολμηρά έχει υπερασπιστεί ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες ενώ στα κόμματα της αντιπολίτευσης, παρότι σημειώνονται αμφισημίες και «διαρροές», προκειμένου να ικανοποιηθεί και το κομματικό ακροατήριο, που ακόμα, με ρομαντικό τρόπο, συνδέει την κεντροαριστερά με την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου, οι τελικές αποφάσεις και η στάση τους δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών.

Το ”μητροπολιτικό πάρκο” και ο μισο-δημόσιος χαρακτήρας της ΔΕΘ

Στην ΔΕΘ, η συζήτηση για την περίφημη ανάπλαση ξεκίνησε εδώ και πάνω από μία 20ετία, τέθηκε επί τάπητος μετά το 2008, «επισημοποιήθηκε» από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου και «αναγνωρίστηκε» επί ΣΥΡΙΖΑ,  συναντώντας ωστόσο πολλές αντιδράσεις, καθώς, πέρα από κινήσεις πολιτών και ακαδημαϊκών, και 7 δήμοι της δυτικής Θεσσαλονίκης, πρότειναν μετεγκατάσταση στη Σίνδο και όχι ανάπλαση.

Το αίτημα για την μεταφορά της εκτός Θεσσαλονίκης, και στη θέση της τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου με χώρους άθλησης και ψυχαγωγίας, σε μία πόλη με το λιγότερο πράσινο ανά κάτοικο στην Ευρώπη, όταν διατυπώθηκε, έγινε ευρέως αποδεκτό από τους πολίτες αλλά και τους κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς.

Η ΔΕΘ, που ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 3 Οκτωβρίου του 1926, ως δημόσιος εκθεσιακός φορέας, αναπτύσσεται σε έκταση 180.000 τ.μ., εκ των οποίων τα 62.000 τ.μ. αποτελούν στεγασμένο εκθεσιακό χώρο.

Πρόκειται, όπως υποστηρίζουν πολλοί, για το μεγαλύτερο αστικό ακίνητο στη καρδιά μίας μεγάλη ευρωπαϊκής πόλης, που επιδέχεται πολλές προσαρμογές και εκμεταλλεύσεις. Και γι αυτό η περίφημη μεταφορά της εκτός πόλης, τελικά κατέληξε σε «αναβάθμιση και ανάπλαση», η οποία όμως «σέρνεται» εδώ και 12 χρόνια χωρίς να υλοποιείται. Όμως η ιδέα αυτής της ανάπλασης εδράζεται  κυρίως σε δύο σημεία: στο συναισθηματικό δέσιμο των Θεσσαλονικέων με την «Έκθεση» αλλά και στην ανάγκη της πόλης για πράσινο.

Και εδώ εντοπίζονται άλλωστε τα δύο «θολά» σημεία της συμφωνίας ΣΔΙΤ που προωθείται μέσω Διαγωνισμού από τη μονάδα PPF (Project Preparation Facility) του ΤΑΙΠΕΔ, η οποία, επί της ουσίας, καταργεί τον δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΘ και υποτίθεται ότι δημιουργεί μητροπολιτικό πάρκο στο 60% της έκτασης της.

Σύμφωνα με το υπάρχον σχέδιο, από τα 300 εκατομμύρια που θα κοστίσει η ανάπλαση, τα 200 θα προέλθουν από ιδιωτικές επενδύσεις, με τον ιδιώτη να αναλαμβάνει το ξενοδοχείο, το εμπορικό κέντρο και το χώρο στάθμευσης 1300 θέσεων. Η σύμβαση παραχώρησης θα προβλέπει πως ο ιδιώτης που θα οριστεί ανάδοχος μετά τον Διαγωνισμό, θα κληθεί να παρέχει υπηρεσίες στη ΔΕΘ-HELEXPO, η οποία είναι ο αναθέτων φορέας του έργου και παραμένει 100% θυγατρική του Υπερταμείου. Και φυσικά οι υπηρεσίες που θα παρέχει ο ιδιώτης θα είναι εκθεσιακές υπηρεσίες στο όνομα της ΔΕΘ. Αλλιώς η επένδυση δεν θα μπορεί να είναι βιώσιμη. Δηλαδή δημιουργείται μία «νέα έκθεση» με νέες εγκαταστάσεις μέσα στην έκθεση, η οποία όμως θα λειτουργεί υπέρ του ιδιώτη.

Όσο για μητροπολιτικό πάρκο, που θα δημιουργηθεί στο 60% του οικοπέδου, το   το “colpo grosso” έγκειται στο γεγονός ότι από τα 180 στρέμματα θα αποδοθούν 108 στρέμματα ως κοινόχρηστοι χώροι, ενώ με την παρούσα κατάσταση, τα ελεύθερα στρέμματα είναι 118!

Και αυτό το μοντέλο που προωθείται με διακομματική ανοχή και συναίνεση, ονομάζεται «βέλτιστο μοντέλο χρηματοδότησης». Προβλέπει δε ότι: εντός του 2025 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και να έχει δημοσιευτεί το τεύχος του Διαγωνισμού και το Α εξάμηνο του 2026 θα έχει ολοκληρωθεί ο Διαγωνισμός και θα έχει αναδειχθεί ο ανάδοχος. Δηλαδή στον εορτασμό των 100 χρόνων της η ΔΕΘ θα περάσει στα χέρια ιδιωτών. Το Β’ εξάμηνο 2026 θα ξεκινήσει η κατασκευαστική περίοδος, με στόχο να ολοκληρωθεί το 2031. Η ανάπλαση θα υλοποιείται και θα παραδίδεται τμηματικά, ώστε να μην διακοπεί η λειτουργία της ΔΕΘ.

Εξάλλου δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι η ανάπλαση της ΔΕΘ ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό τα 70 εκατομμύρια ευρώ και σήμερα μιλούν για μία επένδυση που μπορεί να ξεπεράσει τα 300 εκατομμύρια…

Θα χτίσουν τα 15 στρέμματα από τα 78 στρέμματα της Μαρίνας Αρετσούς

Ανάλογες είναι οι προθέσεις του ΤΑΙΠΕΔ και για αξιοποίηση της Μαρίνας της Αρετσούς, στην  Καλαμαριά, την μοναδική αστική μαρίνα της Θεσσαλονίκης, που καταλαμβάνει 78 στρέμματα χερσαίας γης και περίπου 150 στρέμματα λιμενολεκάνης.

Η μαρίνα της Καλαμαριάς (Αρετσού) βρίσκεται στο νότιο μέτωπο της παράκτιας ζώνης του Δήμου Καλαμαριάς στην περιοχή «Μικρό Έμβολο» και σε απόσταση περίπου 7 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Σήμερα η μαρίνα διαθέτει 242 θέσεις ελλιμενισμού για σκάφη μέχρι 30m μήκος. Η χερσαία ζώνη της μαρίνας είναι 77.825m2.

Όταν το 2013 η Μαρίνα Αρετσούς εντάχθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ και τέθηκε σε καθεστώς αξιοποίησης, όλοι οι φορείς της Καλαμαριάς, δήμος, παρατάξεις, κόμματα, φορείς, κάτοικοι, ύψωσαν φωνές διαμαρτυρίας, τονίζοντας πως «εδώ αποβιβάστηκαν οι πρόσφυγες πρόγονοι μας, η μαρίνα της Αρετσούς ανήκει στο λαό, είναι αναπαλλοτρίωτη και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συναλλαγής» .

Κι όμως σήμερα η ενδεχόμενη ιδιωτικοποίησή της με «αντιπαροχή» 15 στρέμματα, δεν λογίζεται από την κυβέρνηση πλέον ως «επίθεση στο δημόσιο συμφέρον», ούτε «αποτελεί συστατικό παράγοντα και νευραλγικό άξονα της λειτουργίας της πόλης».

Ήδη η «αξιοποίηση» της Μαρίνας Αρετσούς, έχει περάσει σε φάση διαβούλευσης καθώς ολοκληρώθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και το ΤΑΙΠΕΔ την έχει αποστείλει για γνωμοδότηση στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στον δήμο Καλαμαριάς, όπου αναζητούνται τρόποι αντίδρασης.

Και εδώ το σχέδιο «αξιοποίησης» περιλαμβάνει την ανοικοδόμηση μεγάλο μέρος της χερσαίας γης, που φτάνει μέχρι και τα 15.000 τ.μ.. Στο προτεινόμενο σχέδιο, εκτός από τις αναμενόμενες σύγχρονες λιμενικές εγκαταστάσεις, υπάρχει πρόβλεψη για χρήσεις που αφορούν ξενοδοχειακές μονάδες, πολυτελείς κατοικίες, εμπορικό κέντρο και χώρους για συνέδρια και εκδηλώσεις. Ο δήμος Καλαμαριάς έχει προσφύγει στο ΣτΕ, αλλά είναι αμφίβολο αν τελικά θα καταφέρει να μπλοκάρει την παραχώρηση της Μαρίνας Αρετσούς.

Ωστόσο το ΤΑΙΠΕΔ δεν αναμένει τις κινήσεις του δήμου Καλαμαριάς. Έχει προχωρήσει τις διαδικασίες για να προσλάβει νομικό και χρηματοοικονομικό σύμβουλο, που θα ασχοληθούν με τη διαδικασία του διαγωνισμού με στόχο ο διαγωνισμός παραχώρησης να τρέξει μέχρι το τέλος του 2024. Να σημειωθεί πως το τελικό στάδιο πριν την προκήρυξη του διαγωνισμού, είναι η υπογραφή κοινής υπουργικής απόφασης από τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Τουρισμού, κάτι που θεωρείται τυπική διαδικασία…

Από τα 160 στρέμματα, μόλις 4 στρέμματα στο δήμο Θερμαϊκού

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο δήμος Θερμαϊκού, είναι η έλλειψη σχολικής στέγης. Τα παιδιά μεταφέρονται χιλιόμετρα μακριά για να φοιτήσουν σε ένα νοικιασμένο κτίριο, κινδυνεύοντας και από την μεγάλη κίνηση της οδού Θεσσαλονίκης – Μηχανιώνας.

Η κυβέρνηση, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και ο δήμος Θερμαϊκού δεν σκοτίζονται για το συγκεκριμένο ζήτημα. Το μείζον είναι η αξιοποίηση του προνομιακού παραλιακού οικοπέδου του πρώην κάμπινγκ της Αγίας Τριάδας, όπου θα κτιστεί ένα ολόκληρο νέο χωριό με παραθεριστικές κατοικίες, ξενοδοχεία, χώρους εστίασης και εμπορικά κέντρα.

Η περιγραφή του από τον πωλητή ΤΑΙΠΕΔ είναι χαρακτηριστική: Το συγκεκριμένο παραθαλάσσιο ακίνητο στον οικισμό της Αγίας Τριάδας διαθέτει εκτεταμένο αμμώδες παραλιακό μέτωπο μήκους περίπου 600 μ. και πυκνή και εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς δενδροφύτευση στο χερσαίο τμήμα του. Το ακίνητο προσφέρεται για ανάπτυξη χρήσεων Τουρισμού-Αναψυχής ή και Παραθεριστικής Κατοικίας και έχει άνετη οδική πρόσβαση από τον άξονα Θεσσαλονίκης – Νέας Μηχανιώνας επί του οποίου διαθέτει μέτωπο 320 μ. Το ακίνητο απέχει 24 χλμ από τη Θεσσαλονίκη, 14 χλμ από το αεροδρόμιο Μακεδονία και 60 χλμ από τις παραλίες της Κασσάνδρας Χαλκιδικής.

Πράγματι, είναι μοναδικού φυσικού κάλλους και σήμερα αποτελεί μία όαση πράσινου στην «οργιώδη» κυριαρχία του τσιμέντου, στην παραλιακή ζώνη από την Περαία και τους Νέους Επιβάτες, μέχρι την Αγία Τριάδα.

Για το ακίνητο «Ακτή και Camping Αγίας Τριάδας», συνολικής έκτασης 161.456,84 τ.μ., έχει ήδη εκπονηθεί Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης (ΕΣΧΑΔΑ), που προβλέπει την αξιοποίηση του σε δύο ζώνες. Στην πρώτη έκτασης 100 στρεμμάτων, στη χερσαία, θα δημιουργηθεί το λεγόμενο τουριστικό χωριό, με κατοικίες και εμπορικά καταστήματα. Στη δεύτερη ζώνη, παραλιακή και πιο προνομιακή, των 40 στρεμμάτων, θα κτιστούν ξενοδοχεία, σπά, χώροι εστίασης κ.λ.π.

Επίσης θα παραχωρηθούν και 4 στρέμματα στο δήμο Θερμαϊκού για να κτίσει ένα σχολείο ενώ οι κάτοικοι θα έχουν πρόσβαση στο τουριστικό χωριό. Πάλι καλά…

Ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της έκτασης έχει ήδη ξεκινήσει και στις 13 Ιουνίου, το ΤΑΙΠΕΔ, ανακοίνωσε ότι τρεις εταιρίες κατέθεσαν προσφορές για την απόκτηση του ακινήτου. Προσφορές, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ υπέβαλαν τα εξής σχήματα:

• «Αντώνιος Υάκινθος»
• INNOVATION AND DEVELOPMENT M.A.E.
• MATENISA TRADING CO

Οι προσφορές θα συζητηθούν και θα αξιοποιηθούν άμεσα και θεωρητικά μέχρι το φθινόπωρο, η διαδικασία θα αναδείξει τον «νικητή» του διαγωνισμού.

Σύμφωνα με το ΤΑΙΠΕΔ, η παραχώρηση του οικοπέδου δημιουργεί «σημαντικές προοπτικές αναβάθμισης του δημόσιου χώρου στην περιοχή προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, ενώ η αξιοποίηση του ακινήτου θα συμβάλλει στην ανάδειξη του παραλιακού μετώπου».

Με αυτή τη θέση συμφωνεί και η διοίκηση του δήμου Θερμαϊκού, παρότι παλιότερα, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου είχε αποφασιστεί η διεκδίκηση του χώρου υπέρ της τοπικής κοινωνίας, για την ανέγερση σχολείων, αθλητικών εγκαταστάσεων και χώρων πολιτισμού και ψυχαγωγίας.

Πλέον στη χώρα μας δεν χρειαζόμαστε σχολεία, χώρους άθλησης, πολιτισμό και   πράσινο. Μόνο ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα και airbnb….