Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος: Το «ποτέ ξανά» πιο ηχηρό από ποτέ

79 χρόνια συμπληρώνονται από την ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό, εκεί που διαπράχθηκε το μεγαλύτερο έγκλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Με φρίκη ήρθε στο φως, ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστoρία με θύματα πάνω από 6 εκατομμύρια Εβραίους.

79 χρόνια μετά, στην αιματοβαμμένη Γάζα, στην Ευρώπη της ακροδεξιάς που ανεβαίνει επικίνδυνα στο πολιτικό προσκήνιο, το «Ποτέ Ξανά» είναι πιο ηχηρό από ποτέ.

Σήμερα, που το ερώτημα «πού οδεύει ο πλανήτης», μοιάζει πιο κρίσιμο από ποτέ, ας στρέψουμε το βλέμμα μας και την σκέψη μας στην Ιστορία για να πάρουμε τις απαντήσεις μας…

Παρακάτω, συγκεντρώσαμε μια σειρά κειμένων, συγκλονιστικών εξομολογήσεων, απόψεων, που έχουν φιλοξενήσει όλα αυτά τα χρόνια στην parallaxi.

Ένας μικρός φόρος τιμής στους 67.000 Έλληνες Εβραίους, συγγενείς, φίλους και γείτονες από ολόκληρη την Ελλάδα που εξοντώθηκαν στο Άουσβιτς, στην Τρεμπλίνκα, στο Νταχάου και στα άλλα γερμανικά στρατόπεδα θανάτου.

«Για να μην επικρατήσει το σκότος της λήθης στο φως της μνήμης και της ελπίδας», όπως αναφέρει και στην ανακοίνωσή του, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος.

Μάρτυρας Ιστορίας

Η ιστορία ενός μικρού κοριτσιού. Που επέζησε από γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Που επέζησε κι από πολλά ακόμα. Που αποδείχθηκε γενναίο.

Η συγκλονιστική εξομολόγηση της Ρίνας Ρεβάχ στην parallaxi.

Η Ρίνα Ρεβάχ είναι μια συγκλονιστική παρουσία. Και όχι γιατί είναι μια ακόμα επιζήσασα του Ολοκαυτώματος, αλλά γιατί η εσωτερική της δύναμη, που συνειδητοποίησε πολύ αργά πως διέθετε, τη συνόδευσε σε μια επική διαδρομή ζωής. Η αφήγησή της καθηλώνει, συγκινεί. Σε κάνει να τη θαυμάζεις ξανά και ξανά. Σε κάνει να θαυμάζεις και να μισείς. Σε φέρνει αντιμέτωπη με το θηρίο και τη θηριωδία.

Τάφοι στο χιόνι

Όταν όλα τα φιλμ και οι φωτογραφίες που έχεις δει για το Ολοκαύτωμα τόσα χρόνια, όλα όσα έχεις διαβάσει κι ακούσει, όλα όσα έχεις φανταστεί, έρχονται εκεί μπροστά στα μάτια σου…

Και κάπως έτσι ο Ντάριο από τη Θεσσαλονίκη επέζησε του Ολοκαυτώματος!

Στις 30/4/2015, το όνομα του Ντάριο Μασαράνο από τη Θεσσαλονίκη σβήστηκε από τον κατάλογο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Αυτή είναι η ιστορία του.

Οι λίθοι της μνήμης στο πλακόστρωτο της Πρώτης Προβλήτας

Βαλμένοι βαθιά στο πλακόστρωτο της Πρώτης προβλήτας, με χαραγμένα πέντε ονόματα πάνω τους θα μείνουν εκεί μάρτυρες της ιστορίας της πόλης, που για πάρα πολλά χρόνια δεν ήθελε να θυμάται

Μια ιστορία τρόμου από το Άουσβιτς

Ένα κτίριο στο συγκρότημα του Άουσβιτς παραμένει εδώ και χρόνια ερμητικά κλειστό. Σφραγισμένο. Σιωπηλό. Δεν είναι επισκέψιμο, όπως τα άλλα κτίρια του άλλοτε ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης. Είναι ένα μισοσκότεινο κτίριο με μουχλιασμένους τοίχους. Στο Μπλοκ 10, περίπου 800 Εβραίες γυναίκες έζησαν την κόλαση των πειραμάτων μαζικής στείρωσης που εκτελούσαν πάνω τους οι γιατροί των ναζί από το 1943 έως το 1945. Ανάμεσα τους ήταν και 100 γυναίκες από τη Θεσσαλονίκη.

Η οικογένεια εβραίων της Θεσσαλονίκης που κρύφτηκε και επέζησε από τους Γερμανούς

Την ιστορία της οικογένειας που κατάφερε να επιζήσει όλη από τον διωγμό και τα εγκλήματα των Γερμανών στη Θεσσαλονίκη, διηγήθηκε στην Parallaxi ο Ανδρέας Ασσαέλ, δεύτερος γιος του Φρέντυ Ιωσήφ Ασσαέλ, χημικού μηχανικού, αριστούχου του Μετσοβείου Πολυτεχνείου και εγγονός του Μάρκου Ασσαέλ, έμπορου και παραγωγού.

Ημέρα Μνήμης: «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος»

Τι είναι τελικά ο άνθρωπος; Ποιο πλάσμα συγκεντρώνει τις απαραίτητες εκείνες ιδιότητες για να ονομάζεται και να είναι άνθρωπος; Ας μην ξεγελιόμαστε, επειδή συγκεντρώνουμε τα βιολογικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου είδους, δεν σημαίνει πως πραγματώνουμε και την ανθρωπινότητα. Απόδειξη αυτού, το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, η επικράτηση της βίας, ενός απολυταρχικού-ολοκληρωτικού συστήματος στην Ευρώπη και η μετέπειτα ανηλεής αναζήτηση και επανανοηματοδότηση της ανθρώπινης κατάστασης.

Η σπουδαία ιστορία του Εβραίου Ζακίνο που γλίτωσε από τύχη 

Η ιστορία του Ζακίνο, του κου. Ισαάκ (Ζακ) Αλχανάτη είναι πραγματικά μια ιστορία συγκλονιστική που πιάνει το σύνθετο υφαντό της ζωής από κάθε άκρη. Από τις πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις μέχρι το τι είναι η τύχη, το κισμέτ, αλλά και μουσική γενικά και αυτή της Θεσσαλονίκης. Από ένα μικρό χωριό έξω από τη Λάρισα, ο μικρός Ζακίνο γλίτωσε λόγω ενός κρυολογήματος του αδερφού του το διωγμό στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ποιος ξέρει τι άλλο από τις θηριωδίες των Ναζί.

Στο συγκλονιστικό Εβραϊκό Μουσείο Ολοκαυτώματος των Σκοπίων

Ένα από τα ωραιότερα και πιο εντυπωσιακά μουσεία, αυτό της Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Εβραίων στα Σκόπια, περιγράφει με παραστατικό, σχεδόν ανατριχιαστικό, τρόπο την μεταφορά 7.148 Εβραίων της γειτονικής μας χώρας στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Οι Εβραίοι Έλληνες Αθλητές: μια ξεχασμένη πτυχή στην ιστορία της Θεσσαλονίκης

Η έντονη κοινωνική παρουσία της εβραϊκής κοινότητας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η οποία κορυφώνεται στην περίοδο του μεσοπολέμου. Η δράση των αθλητικών συλλόγων και οι επιδόσεις των αθλητών είναι ένας αδιάψευστος μάρτυρας της ισχυρής και αδιαμφισβήτητης σχέσης των μελών της κοινότητας με την τότε κοινωνία της Θεσσαλονίκης, πριν ζήσουν την απόλυτη θηριωδία.

Με λένε άνθρωπο

Η πόλη γέρασε ξαφνικά το ’43. Έχασε τα μακριά της μαλλιά με ένα μόνο ψαλίδισμα. Το χαμόγελο έγινε κραυγή χωρίς ήχο. Ο ήχος έγινε γκρι. Και μονομιάς διαπέρασε την πλατεία Ελευθερίας που μόνο ελευθερίας θα μπορούσαν να τη λένε, για όλους αυτούς τους ανθρώπους 18 έως 48 ετών που εξευτελίστηκαν, διαπομπεύθηκαν, περιπαίχθηκαν μέχρι να εξισωθεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια με τη διαστροφή του φασισμού.

Μια Θεσσαλονίκη που ζει στο αέναο παρόν τις πληγές της ιστορίας της

Μια πληγή για την οποία οι άνθρωποι της δεν γνωρίζουν πολλά ή ίσως ξέρουν κάποια σκόρπια πράματα ή ακόμα και τίποτα. Το σφίξιμο στο στομάχι, όταν παρακολουθήσαμε το ντοκιμαντέρ “Η πόλη και η πόλη” του Σύλλα Τζουμέρκα και του Χρήστου Πασαλή.

Μια πληγή της πόλης ανέβηκε σε ένα λεωφορείο

Αν υπάρχει ένα ανοιχτό τραύμα που η Θεσσαλονίκη δεν διαχειρίστηκε επαρκώς μέχρι σήμερα αυτό είναι ο εκτοπισμός και ο αφανισμός των Ελλήνων Εβραίων κατοίκων της στη διάρκεια της Κατοχής.

Η κόρη του επιζώντα του Άουσβιτς μας θύμισε εκείνα που ντρεπόμαστε να σκεφτούμε

Η κ. Βεατρίκη Μαγρίζου, είναι η κόρη ενός επιζώντα του Άουσβιτς, και είναι η γυναίκα που φρόντισε να καθηλώσει το κοινό, να του θυμίσει να μην ξεχάσει ποτέ, μέσα από μερικές σελίδες που σήμερα έγιναν σειρά.

«Ήθελα αυτή τη μνήμη να την πω…»

Σαν ημερολόγιο και κατάθεση ψυχής. Η φίλη της μητέρας μου που δέχτηκε να μείνει μόνη της πίσω εκεί που θα ήταν ασφαλής (στις αγροτικές φυλακές που δούλευε ως γεωπόνος ο θείος Χαρίκος). Η μικρή φίλη του θείου Αλέκου που τη πήραν οι Ναζί μέσα από την τάξη, ο θείος μου να κλαίει όσες φορές κι αν μας διηγήθηκε την ιστορία και να αρθρώνει το συγκλονιστικό επιχείρημα εναντίον των αρνητών του Ολοκαυτώματος ότι και μόνον αυτό το κορίτσι να είχε χαθεί του φτάνει.

Φιλιά εις τα παιδιά

Όλα έγιναν εξαιρετικά γρήγορα. Κάθε εβδομάδα έβγαινε στη Θεσσαλονίκη και καινούργια διαταγή. Οι Εβραίοι απαγορευόταν να ανεβαίνουν στο τραμ. Απαγορευόταν να μιλούν στο τηλέφωνο. Πρέπει αναγκαστικά να φορούν ένα αναγνωριστικό κίτρινο αστέρι. Κάποιες εβραϊκές συνοικίες περικλείστηκαν σε γκέτο και οι 55.000 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης αναγκάστηκαν να στοιβαχτούν εκεί, φρουρούμενοι. Στην Ξηροκρήνη, κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό, στην Καλαμαριά, στον Βαρδάρη και αλλού. Αυτοί που έμεναν ήδη εκεί αναγκάστηκαν να φιλοξενήσουν δύο και τρεις οικογένειες.

H Eβραϊκή ιστορία της Θεσσαλονίκης: Το μυστικό της συναγωγής Γιαντ Λεζικαρόν

Η συναγωγή Γιαντ Λεζικαρόν που βρίσκεται επί της οδού Β. Ηρακλείου 26 , εγκαινιάστηκε το 1984 και είναι αφιερωμένη στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Χτίστηκε στη θέση του μικρού ευκτήριου οίκου «Μπουρλά» γνωστού ως «Καλ ντε λα Πλάσα» (Συναγωγή της Αγοράς), που λειτουργούσε από το 1921 για την εξυπηρέτηση των λατρευτικών αναγκών των πολυάριθμων Εβραίων που εργάζονταν στην παρακείμενη αγορά.

Ένα mural φτιαγμένο για να θυμίζει τι έγινε κάποτε στην πόλη 

Κάθε χρόνο, τα βήματα της πορείας για τη Μνήμη της Αναχώρησης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, περνά μπροστά από ένα mural που δημιούργησε η parallaxi στο πλαίσιο της δράσης της Η Θεσσαλονίκη Αλλιώς αφιερωμένο σε κείνους…

Δέκα πράγματα για το Μνημείο Ολοκαυτώματος που βανδαλίζεται διαρκώς

Γνωστές και άγνωστες ιστορίες γύρω από το Μνημείο Ολοκαυτώματος του Nandor Glid στην πλατεία Ελευθερίας.