BEST OF Parallaxi: Τα 24 κείμενα που διαβάσατε περισσότερο το 2024

Μία ακόμη χρονιά, αλλαγών, θλιβερών και ευχάριστων γεγονότων, λαμπερών προσώπων, φτάνει στο τέλος της και ήρθε η ώρα να ρίξουμε μια ματιά στα 24 πιο διαβασμένα κείμενα της Parallaxi για το 2024.

Aνθρωποι που ξεχώρισαν, απόψεις για το ”σήμερα”, ιστορικές περιηγήσεις, στέκια αιώνων, ρεπορτάζ και πολλά άλλα συνθέτουν το μωσαϊκό των πιο δημοφιλών posts, της Parallaxi που φέτος έσβησε τα 35 της χρόνια και ξεκίνησε μία σειρά από δράσεις, ημερίδες, ντοκιμαντέρ και podcast!

2025 ελπίζουμε να είσαι φωτεινό!

Ξεκινούμε λοιπόν την ανάγνωση από το τέλος προς την αρχή.

24. Για πρώτη φορά στο εσωτερικό του σπουδαίου κτιρίου της οδού Σουρή

Από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στη Θεσσαλονίκη, περιπλανιέμαι στους δρόμους και τις γειτονιές της με έναν σκοπό: να χαθώ. Αργά το βράδυ, μέσα από το ηδονικό ημίφως των πεζοδρομίων και τους ψιθύρους των περίεργων φυσιογνωμιών που εξαφανίζονται στο σκοτάδι μια για πάντα, βρίσκεις και πάλι την πόλη των φαντασμάτων. Η Θεσσαλονίκη μας δεν θα πεθάνει ποτέ όσο κι αν μοιάζει πως πεθαίνει μέρα με τη μέρα. *Διαβάστε περισσότερα εδώ

23. Αριστοτέλους ώρα μηδέν

Σήμερα θέλω να γράψω για τις “επιθετικές” αγέλες του ματσό περιθωρίου που θέλει να πάρει τη δική του εκδίκηση, σε ένα κόσμο που αδιαφορεί για αυτούς και για την ανατροφή τους, σε μια κοινωνία παρατηρητή που φτιάχνει κτήνη που θέλουν να σκορπίσουν το μίσος που έχουν μέσα τους… Η πηγή του μισους είναι παντού, στα οπαδικά ραδιόφωνα που αναδεικνύουν φιγούρες που χρήζουν ψυχιατρικής εκτίμησης, από τον Χίο και τον Τάκη μέχρι την μεροληπτική αναίδεια των μεγαλοδημοσιογράφων, από τον πολιτικό πολιτισμό της πόλωσης και την άγριων φωνών, από τα πάνελ που δεν συζητάνε αλλά τσακώνονται, από τις συνεχείς διακοπές, τα σκαμπίλια, τους αγοραίους χαρακτηρισμούς, τα “α και τα ου” σε συνέδρια και πολιτικές συγκεντρώσεις…. *Διαβάστε εδώ

22. Η σκοτεινή πλευρά της ανάπτυξης στη Χαλκιδική

Η Χαλκιδική, από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας, συνώνυμο της καλοκαιρινής απόδρασης, αποτέλεσε πρόσφατα το σκηνικό τριών τραγικών περιστατικών που έφεραν στο φως την αλήθεια μιας ανεξέλεγκτης ανάπτυξης, που θυσιάζει τα πάντα στον βωμό του κέρδους.

*Το άρθρο εδώ

21. Είναι δικαίωμα ή προνόμιο το ελληνικό καλοκαίρι;

Πόσο εύκολο είναι για μια μέση ελληνική οικογένεια να κάνει διακοπές το καλοκαίρι, κυρίως μέσα στους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο; Πόσο εφικτό είναι για ένα ζευγάρι ή έστω για έναν Έλληνα εργαζόμενο να κάνει αυτό που τη δεκαετία του ΄80, του ΄90 ή και του 2000 έμοιαζε σχετικά αυτονόητο; Να κλείσει δηλαδή εισιτήριο και να φύγει στον προορισμό που αγαπά στα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες και τη Χαλκιδική;

*Διαβάστε εδώ.

20. Ελληνικά μουσεία προς ενοικίαση

Με ένα έγγραφο, το οποίο αναρτήθηκε στη Διαύγεια, το Υπουργείο Πολιτισμού έδωσε και επισήμως τις «ευλογίες» του στους Γλύξμπουργκ, παραχωρώντας το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, έναντι του ποσού των δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ, για την προ-γαμήλια δεξίωση της μικρότερης κόρης της τέως βασιλικής οικογένειας, Θεοδώρας και του αρραβωνιαστικού της.

*Διαβάστε το ρεπορτάζ εδώ.

19. Met Gala, Ράφα και δυστοπία – Στον ίδιο πλανήτη (συν)υπάρχουν δυο διαφορετικοί κόσμοι

Νέα Υόρκη – Γάζα. 9155.45 χιλιόμετρα απόσταση. Ή μήπως παραπάνω; Το βράδυ της πρώτης Δευτέρας του Μαΐου, ως είθισται, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης άνοιξε τις πύλες του και υποδέχτηκε τους διάσημους καλεσμένους του Met Gala για το 2024. Θέμα της φετινής χρονιάς, το «Sleeping Beauties: Reawakening Fashion» και dress code «The Garden of Time» και ο κήπος του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης άνθισε για ακόμα μια φορά και οι διάσημοι καλεσμένοι του φόρεσαν εντυπωσιακές δημιουργίες, προκαλώντας τον ενθουσιασμό και αν μη τι άλλο τον σχολιασμό γύρω από το μεγαλύτερο event μόδας..

*Διαβάστε περισσότερα εδώ

18. Η Δήμητρα άφησε πίσω της το «αμερικάνικο όνειρο» για να κυνηγήσει το ελληνικό στην Καλών Τεχνών

Η Δήμητρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, έχει μικρασιάτικες ρίζες και από μικρή είχε το μικρόβιο της ζωγραφικής στο αίμα της, έχοντας πάντα μολύβι και χαρτί στο χέρι. Μεγάλωσε και έζησε στη Βοστώνη της Αμερικής, αλλά τα καλοκαιρία της τα περνούσε στις ελληνικές παραλίες. Στα 18 της, πήρε την απόφαση ζωής, να επιστρέψει μόνιμα στις Θεσσαλονικώτικες ρίζες της, να αφήσει πίσω της το «american dream», με στόχο να ακολουθήσει το όνειρό της και να σπουδάσει σε δημόσιο πανεπιστήμιο της Ελλάδας, στο εικαστικό τμήμα της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ.

*Η ιστορία της εδώ. 

17. Από το υπόγειο των τραβεστί των παιδικών μου χρόνων στην οργή του Βορίδη

Όταν ήμουν παιδί, σε μια λαϊκή γειτονιά, στην κάτω Τούμπα, πίσω από το σπίτι μου, σε δυο υπόγεια, έμεναν δυο τρανς εκείνης της εποχής. Ο Λουκάς και ο Σάκης. Ωραίοι και πληθωρικοί τύποι, βγαλμένοι λες από ταινία του Αλμοδοβάρ. Περσόνες. *Διαβάστε εδώ.

16. Σωτήρης Τσαφούλιας: Σήμερα όλοι οι δημοκράτες λένε τα πιο φασιστικά πράγματα

“Η ερώτηση και ο έρωτας έχουν κοινά γράμματα. Στον έρωτα τι δίνεις στον άλλον; Aυτό που δεν έχεις. Την έλλειψη σου ακουμπάς και την έλλειψη του παίρνεις. Στην ερώτηση πάντα και ποτέ στην κατάφαση.” Έτσι τελείωσε η κουβέντα που είχα με τον Σωτήρη Τσαφούλια. Σεναριογράφος, ηθοποιός -για μερικές εμφανίσεις- και σκηνοθέτης, ένας από τους πιο πετυχημένους της γενιάς του, μεγαλωμένος στον Πειραιά, με ένα μυαλό που όπως λέει ο ίδιος τρέχει και δημιουργεί συνέχεια. *Διαβάστε την συνέντευξη εδώ. 

15. Ανακαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της ιστορίας της πόλης

Εδώ και δυόμιση χρόνια, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, έχει ξεκινήσει μια όμορφη διαδικτυακή δράση μέσα από την επίσημη σελίδα της στο Facebook, μέσω της οποίας φέρνει στο φως άγνωστες πτυχές της ιστορίας και της πορείας της πόλης μέσα στο χρόνο. Μικρές, σύντομες αφηγήσεις, που συνοδεύονται από φωτογραφίες, για περιοχές, μνημεία, αλλά και μεμονωμένα ευρήματα της Θεσσαλονίκης.

*Διαβάστε εδώ.

14. Χρήστος Νικολόπουλος στην Parallaxi: «Άρχισα και αλλάζω σταθμό, δεν μπορώ να ακούω τα ίδια τραγούδια συνέχεια»

Η περίπτωση του Χρήστου Νικολόπουλου στην ελληνική, λαϊκή μουσική, είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο που ξεκινάει το 1968 ως δημιουργός (είχε ήδη μία πενταετία πίσω του που δούλευε σε μαγαζιά) και παραμένει ενεργός καλλιτεχνικά μέχρι σήμερα, φτάνοντας τα 60 χρόνια δημιουργίας! Κάτι βέβαια που γιόρτασε το περασμένο καλοκαίρι με την συμμετοχή πολλών και σπουδαίων λαϊκών τραγουδιστών στην Αθήνα, ενώ η σχετική συναυλία της Θεσσαλονίκης δυστυχώς τότε ακυρώθηκε λόγω ασθένειας συντελεστή και μας τη χρωστά ο σπουδαίος συνθέτης!. *Διαβάστε την συνέντευξη εδώ

13. Θεσσαλονίκη: Η γειτονιά όπου «χτυπά η καρδιά» των ερασμιτών και των τουριστών

Οι γειτονιές πάνω από την Εγνατία, έναν από τους πιο ιστορικούς και κεντρικούς δρόμους της πόλης, είναι και οι πιο παρεξηγημένες, είναι εκείνες που μένουν κάτω από τα φώτα της «καρδιάς» του κέντρου και χτυπούν τον παλμό τους ανάλογα με την διάθεση και την ταυτότητα των κατοίκων τους. Ανέκαθεν, οι φοιτητές της πόλης τις επέλεγαν για τα φθηνά τους ενοίκια και την alternative ζωή τους. Τι συμβαίνει όμως, όταν ένας δρόμος αλλάζει χαρακτήρα και συναντιέται με το παρελθόν και το σήμερα σε κάθε διασταύρωσή του; Μοιάζει να χωρίζει ένα μεγάλο ποτάμι την Άνω από την Κάτω Ίωνος Δραγούμη. Αισθητικό αλλά και ουσιαστικό ταυτόχρονα. Η Εγνατία. Αν υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα σημείο του κέντρου που αξίζει να ερευνήσεις αυτό βρίσκεται βορείως του ποταμιού.

*Η αυτοψία εδώ

12. Ο εμβληματικός Σιδηροδρομικός Σταθμός των Βαλκανίων: Από την ακμή, στην εγκατάλειψη και την προσμονή

«Ν.Σ. Σταθμός» ή απλώς «Σταθμός», «Τρένα», «ΟΣΕ». Πολλά τα προσωνύμια του Νέου Σιδηροδρομικού σταθμού, που συμπληρώνει πάνω από εξήντα χρόνια ζωής στην πόλη. Χιλιάδες μικρές ανθρώπινες ιστορίες έχουν εκτυλιχθεί στις πλατφόρμες και στην αίθουσα αναμονής του. Καιρός, όμως, να πούμε συνοπτικά και τη δική του ιστορία. Οι αυξημένες ανάγκες και η πρωτοβουλία για νέο σταθμό.

*Διαβάστε εδώ

11. Στη γειτονιά μας, «πουλάνε» από τώρα το βορειοελλαδίτικο καλοκαίρι

Αρκετοί Θεσσαλονικείς επέλεξαν την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων που προηγήθηκε, να ταξιδέψουν σε κοντινές χώρες του εξωτερικού. Κατά τη βόλτα τους σε κεντρικούς δρόμους των πόλεων που επισκέφτηκαν «έπεφταν» πάνω σε λέξεις που φυσικά και τους είναι γνώριμες. *Διαβάστε περισσότερα εδώ.

10. Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες που εγκατέλειψαν την πόλη και διαπρέπουν στην Αθήνα 

Η Θεσσαλονίκη είναι μία πόλη που γεννά ταλέντα, οι άνθρωποι της είναι δημιουργικοί, βρίσκουν το φως ανάμεσα στην στασιμότητα και το σκοτάδι, επιβιώνουν και εξελίσσονται, όμως στην πόλη της αναμονής υπάρχει ένα τέλμα στην εξέλιξη και κάπου εκεί γύρω στα 30, οι περισσότεροι παίρνουν την απόφαση να την εγκαταλείψουν, όσο και αν την αγαπούν… Η Αθήνα μοιάζει μονόδρομος, και όχι απαραίτητα γιατί είναι η πόλη των ονείρων τους κι αυτοί επιθυμούν να ζήσουν το υπόλοιπο της ζωής τους εκεί, αλλά γιατί είναι η μόνη που τους δίνει την ευκαιρία της εξέλιξης. *Ας γνωρίσουμε μερικούς ανθρώπους, από τον χώρο των τεχνών που εγκατέλειψαν την Θεσσαλονίκη και διαπρέπουν στην Αθήνα. . Διαβάστε περισσότερα εδώ

9. Αντίο κυρ Γιάννη μας. Ευλογημένοι που σε γνωρίσαμε

Γνωριζόμασταν αλλά ποτέ δεν είχαμε έρθει κοντά. Μέχρι το χειμώνα του 2002. Ανεβήκαμε στο Νυμφαίο να κάνω ένα κομμάτι για το Λα Μοάρα. Φθάσαμε σούρουπο. Μέσα στην κουζίνα, η πόρτα ήταν μισάνοιχτη, έτρωγε αργά μια σούπα. Μου έγνεψε να πάω κοντά. Σ΄ακούω τα πρωϊνά στο ράδιο, κάτσε να τα πούμε. Για τα επόμενα 22 χρόνια έζησα μια αγνή φιλία που πέρασε και από διάφορα κύματα. Τα πιο ζόρικα από αυτά ήταν τη δεύτερη τετραετία της δημαρχίας του, που δεν τον άφησα σε χλωρό κλαρί. Με κείμενα και εκπομπές. Μια φορά σε ένα γάμο μου είπε είσαι σκατόπαιδο, δεν με αφήνεις μια μέρα ήσυχο. Ήταν η κορύφωση. Όταν τέλειωσε ο καιρός της δημαρχίας του ήρθαμε πάλι κοντά

*Διαβάστε εδώ

8. Το τέλος του τουριστικού ονείρου

Κόστος για διακοπές στην Ελλάδα, Κυκλάδες ανά μέρα το 2024: 1) καλό δωμάτιο (ξεκινά στα 200), 2) πρωινό (ξεκινά στα 15 το άτομο), φαγητό (ξεκινά στα 20 το άτομο x 2 φορές τη μέρα), παραλία (ξεκινά στα 50 το σετ). Χωρίς εισιτήρια και μεταφορές και άλλες αγορές. *Διαβάστε εδώ

7. Υπάρχει νομικό αποτέλεσμα από τις εκατομμύρια υπογραφές για τα Τέμπη;

Πάνω από 1,3 εκατομμύρια υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί στο διαδικτυακό ψήφισμα για την τραγωδία των Τεμπών, από την Μαρία Καρυστιανού, μητέρα θύματος που χάθηκε εκείνο το βράδυ στη σύγκρουση τρένων. Στο διαδικτυακό ψήφισμα στον ιστότοπο change.org, ζητείται η «η έναρξη των διαδικασιών για την αναθεώρηση του Συντάγματος και την ενεργοποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, καθώς και την κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας όταν προκύπτει ποινική ευθύνη πολιτικών προσώπων».

*Το ρεπορτάζ εδώ

6. H Mαρίνα μας πήγε τάπα

Σχολιάζουν τόσο καιρό την Μαρίνα Σάττι για όλους τους λάθος λόγους. Τον χειμώνα που μας πέρασε, πριν καν κυκλοφορήσει το “Ζάρι” της, είχα πάει με μία φίλη να ακούσουμε την Μαρίνα στον Μύλο. Μέχρι τότε είχε κυκλοφορήσει τον πρώτο της δίσκο “Γέννα”, στον οποίο αν έμπαιναν στην διαδικασία έστω και λίγο, όσοι εξέφρασαν την άποψη τους να ακούσουν τα τραγούδια τους θα συναντιούνταν εξαρχής με το δικό της σύμπαν που δεν είναι άλλο από ένα καλό- για εμένα- συνονθύλευμα, βαλκανικής μουσικής και ελληνικής παραδοσιακής. *Διαβάστε εδώ

5. Συνέντευξη Μαρία Καρυστιανού: Φόβο δεν αισθάνθηκα ξανά από τη στιγμή που έμαθα πως έφυγε το κορίτσι μου

Αναμφίβολα είναι το πρόσωπο της χρονιάς. Ο διαρκής αγώνας της για την αλήθεια, σε μια από τις πιο σκοτεινές και δυσώδεις εγκληματικές υποθέσεις των τελευταίων δεκαετιών, που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους  και κλόνισε την εμπιστοσύνη μιας χώρας απέναντι στην διάθεση της Πολιτείας για δικαιοσύνη και δικαίωση του δημοσίου αισθήματος, την κατέστησε ένα σύμβολο που στα μάτια ενός ολόκληρου κόσμου τόνωσε την πίστη στον αγώνα για ένα καλύτερο αύριο.

*Η συνέντευξη εδώ.

4. Πήγα να βγάλω καινούρια ταυτότητα χωρίς να ξέρω τι πρέπει να έχω μαζί μου

Ανήκω σε αυτούς που μέχρι και τώρα είχαν την παλιά τους ταυτότητα, όχι για κάποιον άλλον λόγο αλλά επειδή δεν έδινα προτεραιότητα στο να πάω για να εκδώσω καινούρια, περνώντας έτσι ο καιρός και μάλιστα, δεσμεύοντας με στο να κάνω τα ταξίδια που ήθελα ή που έπρεπε λόγω δουλειάς να πάω. *Διαβάστε εδώ 3. Μπήκα στο Μετρό και τσιμπήθηκα να το πιστέψω

Υπάρχουν πράγματα που γίνονται εφιάλτες, έμμονες ιδέες, σε κατατρέχουν δεκαετίες μέχρι να τα ξεπεράσεις. Το μετρό της Θεσσαλονίκης είναι η δική μου έμμονη ιδέα. Άρχισε να με απασχολεί το 1986 όταν ο Κούβελας ανακοίνωσε ότι φτιάχνει μετρό με χρηματοδότηση τις διαφημίσεις του FM100 και σχεδόν σαράντα χρόνια μετά αντί να έχει φύγει η δυσάρεστη επιρροή της φήμης του παραμένει ακμαία.

*Διαβάστε εδώ.

2. ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΜΕΤΡΟ: H γραφιστική κοινότητα εμβρόντητη σχολιάζει

Με αφορμή την αποκάλυψη του επίσημου λογοτύπου του μετρό Θεσσαλονίκης που έγινε σήμερα στο αμαξοστάσιο Πυλαίας, αναζητήσαμε τη γνώμη της ελληνικής γραφιστικής κοινότητας σχετικά με το αποτέλεσμα, τη διαδικασία και την αισθητική του νέου λογοτύπου. Υπενθυμίζουμε ότι, βάσει παλιότερου ρεπορτάζ της Parallaxi, ο σχεδιασμός του λογοτύπου έγινε με απευθείας ανάθεση σε εταιρεία με έδρα την Αθήνα, η οποία φαίνεται να στερείται αντίστοιχης τεχνογνωσίας και εμπειρίας. Η απευθείας ανάθεση, μάλιστα, έγινε με την αιτιολογία του στενού χρονοδιαγράμματος, μολονότι η ίδια η Ελληνικό Μετρό είχε προκηρύξει ήδη από αρχές του έτους δύο σχετικούς διαγωνισμούς, στους οποίους συμμετείχαν σημαντικά γραφεία και επαγγελματίες από το χώρο της γραφιστικής. Ωστόσο, αυτοί οι διαγωνισμοί ακυρώθηκαν και η κατακύρωση έγινε τελικά στην εταιρεία των Αθηνών. Με τα αποκαλυπτήρια του λογοτύπου ήρθαν στο φως και οι σοκαριστικές «συμπτώσεις» με τη δουλειά άλλων γραφιστών… *Διαβάστε εδώ

1. Οι Δωσίλογοι: Ποιοι Έλληνες συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς και πλούτισαν στην Κατοχή 

Απονομή χάριτος, αμνηστία, ατιμωρησία, απαλλαγή χωρίς δίκη, αθωώσεις. Λίγα χρόνια πριν, προδοσία, συνεργασίες, καταδόσεις, μαυραγοριτισμοί. Άνθρωποι που επιβίωσαν μέσα στην Κατοχή προδίδοντας τα ιδανικά τους, τους συμπολίτες, τα αδέρφια τους. Στο όνομα της επιβίωσής τους, της δημιουργίας περιουσίας, που τη διατήρησαν και μετά τον πόλεμο, άνθρωποι που πούλησαν πατριωτισμό σε τιμή ευκαιρίας, αλλά στη δυσκολία έγιναν συνεργάτες των κατακτητών. Όλα αυτά, με την πρόφαση του αντικομμουνισμού, ουσιαστικά όμως με γνώμονα το προσωπικό συμφέρον. Ο ιστορικός και συγγραφέας Μενέλαος Χαραλαμπίδης καταπιάστηκε με ένα «δύσκολο» όσο και ταμπού θέμα και εξέδωσε ένα βιβλίο που από εδώ και δύο μήνες μετρά ήδη τρεις εκδόσεις και πάει για τέταρτη.

*Διαβάστε εδώ